ستیا خسروی۱ ، مرضیه نظری۲ ، رامین شعبانی * ۳
۱- کارشناسی ارشد فیزیولوژی ورزش، دانشکده علوم انسانی، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، ایران
۲- دانشجوی دکتری فیزیولوژی ورزش، عضو باشگاه پژوهشگران و نخبگان ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، ایران
۳- دانشکده علوم انسانی، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، ایران
فصلنامه علوم پزشکی دانشگاه آزاد
چکیده
سابقه و هدف: فعالیت ورزشی به عنوان تحریک کننده قوی در سیستم هورمونها شناخته شده است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر یک جلسه تمرینات همزمان مقاومتی – استقامتی با توالی مختلف بر میزان کورتیزول، تستوسترون، انسولین و فاکتور رشد شبه انسولینی(IGF-1) در دختران ورزشکار بود.
روش بررسی: در این مطالعه نیمه تجربی، از بین ۲۰ زن بدنساز سالم داوطلب منتخب شهر رشت ( سن: ۵۰/۳±۶۰/۲۶ سال)، ۱۰ نفر به صورت نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند. تمرینات مقاومتی با ۷۵ تا ۸۵% یک تکرار بیشینه و بلافاصله تمرین استقامتی به مدت ۳۰ دقیقه با استفاده از چرخ کارسنج با شدت ۷۵ تا ۸۵ درصد حداکثر ضربان قلب هدف در یک جلسه اجرا شد. نمونه گیری خونی در شش مرحله، قبل و بلافاصله بعد از تمرینات مقاومتی و پس از تمرین استقامتی اندازه گیری شد. دادهها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس دو سویه با اندازههای تکراری در سطح معنی داری کمتر از ۰۵/۰ تحلیل شدند.
یافتهها: میزان کورتیزول (۱۳/۰P=)، تستوسترون (۰۹/۰P=)، انسولین (۱۱/۰P=) و IGF-1 (13/0P=) تفاوت معنیداری در شش مرحله تمرین نداشت.
نتیجه گیری: به نظر میرسد توالی تمرینات شدید مقاومتی و استقامتی و بالعکس بر پاسخ هورمونهای کورتیزول، تستوسترون، انسولین و IGF-1 زنان ورزشکار تاثیری ندارد. لذا انجام یک جلسه تمرین با شدت مورد نظر، راهکار موثری بر تغییرات هورمونی دختران ورزشکار نیست.
واژههای کلیدی: تمرین همزمان، IGF-1، کورتیزول، تستوسترون