نبی شمسایی ۱؛ حمید رجبی۲؛ ناهید ابوطالب۳
۱استادیار فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه ایلام
۲استاد فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه خوارزمی
۳دانشیار فیزیولوژی پزشکی، مرکز تحقیقات فیزیولوژی و گروه فیزیولوژی، دانشگاه علومپزشکی ایران
مجله فیزیولوژی ورزشی
هدف از این پژوهش، بررسی اثر پیشآمادهسازی یک دوره فعالیت ورزشی بر اختلال حافظۀ فضایی و بیان «عامل رشد عصبی مشتق از مغز» و «عامل رشد عصبی» در ناحیۀ هیپوکامپ پشتی، در پی ایسکمی ـ ریپرفیوژن مغزی در موشهای صحرایی نر میباشد. بدینمنظور، تعداد ۲۱ سر موش صحرایی نر نژاد ویستار بهصورت تصادفی انتخاب شدند و به سه گروه (شم، ایسکمی و ورزش + ایسکمی) تقسیم گردیدند. رتهای گروه ورزش بهمدت چهار هفته و بهشکل پنج روز در هفته بر روی تردمیل دویدند. ایسکمی با انسداد هر دو شریان کاروتید مشترک نیز بهمدت ۲۰ دقیقه ایجاد شد. همچنین، عملکرد حافظۀ فضایی رتها با استفاده از از ماز آبی موریس ارزیابی گشت و سطح بیان پروتئینها با استفاده از رنگآمیزی ایمونوهیستوشیمی تعیین گردید. یافتهها نشان میدهند که پیشآمادهسازی فعالیت ورزشی منجر به کاهش معنادار مسافت طیشده و مدتزمان سپریشده برای رسیدن به سکوی هدف در آزمون ماز آبی موریس شده است. همچنین، فعالیت ورزشی پیش از ایسکمی، بهصورت قابلتوجهی میزان بیان پروتئینهای «عامل رشد عصبی مشتق از مغز» و «عامل رشد عصبی» در ناحیۀ هیپوکامپ پشتی را در مقایسه با گروه ایسکمی افزایش داده است. براساس نتایج میتوان گفت که پیشآمادهسازیبافعالیت ورزشی، احتمالاً از طریق تنظیمافزایشی عوامل نوروتروفیک میتواند دربرابر آسیبهای ناشی از ایسکمی ـ ریپرفیوژن، اثرات محافظتی داشته باشد و اختلال ناشی از ایسکمی مغزی در حافظۀ کوتاهمدت را بهبود بخشد.
کلیدواژه ها
ایسکمی؛ فعالیت ورزشی؛ هیپوکامپ؛ حافظۀ فضایی؛ نوروتروفین