آسیه میرزا آقاجانی۱ ؛ حسن علی خانی ۲ ؛ زهرا حجتی۳ ؛ علی قرائت۴
۱کارشناس ارشد فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت
۲استادیار گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان
۳استادیار گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت
۴دانشجوی دکتری فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران
زمینه و هدف: از آنجا که استفاده از تمرینات تناوبی موجب تاثیر بیشتر بر عملکرد هوازی می شود؛ در پژوهش حاضر به مقایسه اثر دو نوع تمرین تداومی و تناوبی شدید بر عملکرد هوازی قایقرانان نخبه پرداخته شد. روش تحقیق: از بین ۶۰ قایقران حاضر در مسابقات قهرمان کشوری سال ۱۳۹۴، تعداد ۱۸ قایقران مرد دعوت شده به اردوی تیم ملی روئینگ، به صورت تصادفی به دو گروه تمرینی تداومی و تناوبی شدید تقسیم شدند. از ارگومتر قایقرانی و دستگاه تجزیه و تحلیل گازهای تنفسی استفاده شد و همزمان، متغیرهای فیزیولوژیک عملکرد هوازی شامل حداکثر اکسیژن مصرفی (VO2max)، حداقل سرعت رسیدن به حداکثر اکسیژن مصرفی (VVo2max ) و زمان رسیدن به واماندگی (Tmax) اندازه گیری شدند. تمرین تداومی ۳ هفته، ۱۰ جلسه پارو زدن در مسافت ۱۰ کیلومتر با شدت۷۰ الی ۷۵ درصد حداکثر ضربان قلب بود. ۸۰ درصد تمرین تناوبی شدید مشابه گروه تداومی بود، اما ۲۰ درصد دیگر به شکل ۶ دور پارو زدن یک دقیقه ای با ۱۰۰ درصد (VVo2max ) و با افزایش یک دور در هر هفته اجرا شد. آزمون t وابسته و مستقل به ترتیب برای مقایسه درون گروهی و بین گروهی در سطح ۰/۰۵>p به کار گرفته شد. یافته ها: در گروه تداومی و تناوبی شدید، افزایش معنی دار VO2max (به ترتیب ۰/۰۱=p و ۰/۰۰۱=p) و VVo2max (۰/۰۲=p و ۰/۰۰۴=p) مشاهده شد؛ اما شاخص زمان واماندگی (Tmax)، فقط در گروه تناوبی شدید افزایش معنی دار داشت (۰/۰۰۱=p). نتایج آزمون t مستقل برای مقایسه دو گروه در شاخص VO2max (p=0/52)، VVo2max (p=0/42) و Tmax (p=0/14)، تفاوت معنی داری را نشان نداد. نتیجه گیری: هر دو نوع تمرین شاخص های VO2max و VVo2max را بهبود بخشیدند، اما میزان بهبودی پس از تمرین تناوبی به طور غیر معنی دار بیشتر بود؛ با اختصاص تنها ۲۰ درصد جلسات تمرین به تمرینات تناوبی شدید، اظهار نظر قطعی به مطالعه بیشتر موکول می گردد.
کلیدواژگان
تمرین تداومی؛ تمرین تناوبی شدید؛ عملکرد هوازی؛ قایقرانی