منيژه سرشتی۱، دکتر پروين ميرميران* ، هانيه السادات اجتهد
سابقه و هدف: کاهش قدرت عضلانی متعاقب خونريزی های مکرر در مفصل زانو و به دنبال آن کاهش سطح کيفيت زندگی از جمله مشکلات اساسی بيماران هموفيلی به حساب می آيند. هدف از اين مطالعه، مقايسه اثر دو نوع تمرين توانبخشی در آب و خارج از آب بر قدرت عضلانی و کيفيت زندگی اين بيماران در طی ۸ هفته می باشد.
مواد و روشها: اين مطالعه تجربی بر روی ۳۸ بيمار مبتلا به بيماری هموفيلی نوع A که به صورت تصادفی به سه گروه تمرين درمانی در خارج از آب، هيدروتراپی و کنترل تقسيم شدند، انجام گرديد. گروه هيدروتراپی تمرينات کششی و تقويتی عضلات همسترينگ و کوادريسپس را در محيط آب و گروه تمرين درمانی نيز همين تمرينات را در محيط خارج از آب طی ۸ هفته، ۳ روز درهفته، دنبال نمودند و گروه کنترل هم فقط به زندگی روزمره خود پرداختند. قدرت دو عضله کوادريسپس و همسترينگ و کيفيت زندگی آزمودنی ها به ترتيب توسط دستگاه دينامومتر و پرسشنامه WOMAC در ابتدا و پس از دوره مداخله اندازه گيری و مقايسه شد.
يافته ها: هر دو گروه تجربی در مقايسه با گروه کنترل به طور معنی داری با افزايش قدرت عضلات همسترينگ (گروه هيدروتراپی: پس آزمون ۸/۴±۷/۱۷؛ گروه حرکت درمانی: پس آزمون ۱/۸±۳/۱۷؛ گروه کنترل: پس آزمون ۶/۶±۳/۱۲) و کوادريسپس (گروه هيدروتراپی: پس آزمون ۵/۵±۹/۲۰؛ گروه حرکت درمانی: پس آزمون ۷/۷±۲/۲۰؛ گروه کنترل: پس آزمون ۸/۶±۲/۱۵) و بهبود سطح کيفيت زندگی مواجه شدند (۰۰۱/۰>P). بهبود کيفيت زندگی (گروه هيدروتراپی: پس آزمون ۱/۹±۴/۲۶؛ گروه حرکت درمانی: پس آزمون ۱/۹±۴/۲۶؛ گروه کنترل: پس آزمون ۴/۶±۴/۴۳) آزمودنی های تحت درمان با هيدروتراپی به طور معنی داری (۰۱/۰>P) بيشتر از گروه تمرين درمانی بود، ليکن اختلاف معنی داری در تغييرات قدرت عضلات کوادريسپس و همسترينگ بين دو گروه تحت درمان مشاهده نشد.
نتيجه گيری:هر دو نوع تمرينات آبی و خارج از آب می توانند باعث بهبود کيفيت زندگی و افزايش قدرت عضلات زانو در بيماران مبتلا به آرتروپاتی ناشی از هموفيلی گردند؛ اگرچه اثر آب درمانی بر بهبود کيفيت زندگی نسبت به تمرينات خارج از آب بيشتر است.
واژههای كليدي: هموفيلی، هيدروتراپی، قدرت عضلانی، کيفيت زندگی، کوادريسپس، همسترينگ.،