تغییرپذیری فشار خون، ضربان و شاخص اکسیژن مصرفی قلب و ارتباط آنها با نیمرخ چربی‌های بدن در افراد فعال و غیرفعال

۱ مجید کاشف؛ ۲ میثم شعبانی نیا ؛ ۳ سارا زارع کاریزک
۱دانشیار گروه فیزیولوژی ورزشی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران
۲مربی دانشگاه آزاد اسلامی‌ واحد شوشتر
۳دانشجوی دکتری فیزیولوژی ورزشی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران

نشریه علوم زیستی ورزشی

هدف از پژوهش حاضر بررسی تغییرات فشار خون، ضربان و شاخص اکسیژن مصرفی قلب و ارتباط آن با نیمرخ چربی‌های بدن در دانشجویان فعال و غیرفعال است. به این منظور ده دانشجوی فعال (میانگین سن ۲۱ سال، وزن ۱/۶۸ کیلوگرم و قد ۱/۱۷۴ سانتی‌متر) و ده دانشجوی غیرفعال (میانگین سن ۵/۲۱ سال، وزن ۰۷/۷۳ کیلوگرم و قد ۱۷۷ سانتی‌متر) به‌صورت تصادفی از بین دانشجویان پسر دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی که برای شرکت در پژوهش داوطلب شده بودند، انتخاب شدند. شرکت‌کنندگان تست کانینگهام فالکنر را شامل دویدن روی نوار گردان با شیب۲۰ درصد و سرعت km/hr9/12 تا رسیدن به واماندگی انجام ‌دادند. ابتدا فشار خون سیستولی (SBP) و دیاستولی (DBP) و ضربان قلب (HR) در حالت نشسته، حاصل‌ضرب دوگانه (DP)، شاخص‌های چربی خون و احشایی، نسبت چربی و نمایۀ تودۀ بدن پیش از فعالیت اندازه‌گیری شد. در ادامه نیز BP و HR در حالت نشسته و DP هر شرکت‌کننده بلافاصله پس از تست و ۳ دقیقه بعد دوباره سنجیده شد. برای تحلیل آماری از آزمون‌های تحلیل واریانس و کواریانس با اندازه‌گیری مکرر استفاده شد. یافته‌ها نشان داد بازیافت HR (006/0=P و ۰۱۲/۶=F)، SBP (02/0=P و ۳۵۳/۴=F) و DP (004/0=P و ۳۸/۶=F) در افراد فعال بهتر صورت می‌گیرد. اصلاح نتایج با شاخص‌های اضافه‌وزن و چربی‌های خون، ارتباط بین برخی از این عوامل با بازیافت نامناسب در افراد غیرفعال را تأیید کرد. ازاین‌رو نظر به این یافته‌ها می‌توان گفت آمادگی و فعالیت بدنی بر بازیافت بهتر شاخص‌های همودینامیک بعد از فعالیت ورزشی تأثیر مثبت دارد، هرچند تفاوتی در مقادیر استراحت و فعالیت مشاهده نشد. اضافه‌وزن و دیس لپیدمیا می‌تواند بخشی از تفاوت‌های بین افراد فعال و غیرفعال را در این زمینه توضیح دهد. ازاین‌رو کنترل این عوامل با فعالیت ورزشی و رژیم غذایی مناسب توصیه می‌شود.
کلیدواژگان
اضافه‌وزن؛ بازیافت؛ حاصل‌ضرب دوگانه؛ دیس لپیدمیا؛ ضربان قلب؛ فشار خون؛ فعالیت بدنی

متن کامل مقاله رایگان