دکتر حمید اراضی *، فروغ رفعتی، سیده شیوا دادوند
مجله غدد درون ریز و متابولیسم ایران
مقدمه: متآمفتامین یک محرک قدرتمند با قابلیت تاثیر بسیار مخرب بر سیستم عصبی است که سلامت فرد را به مخاطره میاندازد. این پژوهش، با هدف بررسی تغییرات سطوح خونی اندورفین، سروتونین و دوپامین و برخی متغیرهای جسمانی سلامت به دنبال یک دوره تمرینهای هوازی در مردان با سابقه اعتیاد به متآمفتامین صورت گرفت. مواد و روشها: تعداد ۳۰ نفر از مردان با سابقه اعتیاد به متآمفتامین به طور هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه تجربی (۱۵ نفر) و شاهد (۱۵ نفر) تقسیم شدند. گروه تجربی، تمرینهای هوازی به مدت ۸ هفته، ۳ جلسه در هفته دویدن بر روی ماسه با شدت ۷۵-۶۰ درصد حداکثر ضربان قلب را انجام دادند، در حالی که گروه شاهد در هیچگونه برنامه ورزشی شرکت نکردند. مقادیر خونی سروتونین، دوپامین و اندورفین، نمایهی تودهی بدن، دور کمر به لگن، درصد چربی بدن و استقامت قلبی ـ تنفسی قبل و ۲۴ ساعت پس از آخرین جلسهی تمرینی اندازهگیری شدند. برای سنجش سطوح خونی نوروترانسمیترها، ۵ میلیلیتر خون از ورید بازویی آزمودنیها اخذ شد. یافتهها: هشت هفته تمرین هوازی باعث افزایش معنیداری در سطوح خونی سروتونین، دوپامین، اندورفین و استقامت قلبی- تنفسی در گروه تجربی نسبت به گروه شاهد شد (۰۵/۰P<)، در حالی که درصد چربی بدن، نمایهی تودهی بدنی و شاخص دور کمر به لگن تغییر معنیداری نکرد (۰۵/۰P>). نتیجهگیری: تمرینهای هوازی میتوانند با تأثیرگذاری بر سطوح خونی سروتونین، دوپامین و اندورفین و استقامت قلبی- تنفسی در بهبود وضعیت جسمانی و سلامت مردان با سابقه اعتیاد به متآمفتامین مفید باشد و به عنوان یک عامل کمک درمانی غیردارویی در دوره بازتوانی موثر واقع شوند.
واژههای کلیدی: تمرینهای هوازی، میانجی عصبی، استقامت قلبی ـ تنفسی، متآمفتامین