دکتر مینو باسامی *، دکتر خسرو ابراهیم ، بهزاد محمودی
مجله غدد درون ریز و متابولیسم ایران
مقدمه: هدف از این تحقیق بررسی تاثیر فعالیت تناوبی اندام فوقانی و تحتانی بر اکسیداسیون چربی و کربوهیدرات در مردان سالمند بود. مواد و روشها: تعداد ۹ مرد سالمند با میانگین سنی ۹۱/۳±۱/۶۶ سال و میانگین نمایهی تودهی بدن ۲±۹/۲۵ کیلوگرم بر متر مربع به صورت داوطلبانه در این تحقیق شرکت کردند. پس از تعیین VO2max برای دو فعالیت اندام فوقانی و تحتانی، داوطلبین در دو جلسه مجزا و به فاصله یک هفته، دو پروتکل فعالیت تناوبی اندام فوقانی و تحتانی را انجام دادند. پروتکل فعالیت تناوبی شامل ۴ وهله ۵ دقیقهای فعالیت، به ترتیب با شدتهای ۵۵، ۶۰، ۶۵ و ۷۰ درصد VO2max روی دوچرخهی کارسنج دستی و دوچرخهی کارسنج پایی بود و بین وهلههای فعالیت، ۴ وهله ۵/۲ دقیقهای استراحت فعال به ترتیب با شدتهای ۲۵، ۳۰، ۳۵ و ۴۰ درصد VO2max داشتند. گازهای تنفسی پیش از فعالیت، در ده دقیقهی اول، ده دقیقهی دوم و ده دقیقهی سوم طی فعالیت و طی ۳۰ دقیقه ریکاوری جمع آوری و برای محاسبه اکسیداسیون چربی و کربوهیدرات استفاده شدند. یافتهها: تغییرات اکسیداسیون چربی طی جلسه فعالیت تناوبی با کارسنج پایی به طور معنیداری بالاتر از جلسهی کارسنج دستی بود (۰۵/۰>P). تغییرات اکسیداسیون کربوهیدرات طی دو جلسه فعالیت تناوبی با کارسنج پایی و کارسنج دستی تفاوت معنیداری داشتند (۰۰۹/۰=P) و میزان آن در جلسهی کارسنج پایی، تنها طی ۳۰ دقیقه ریکاوری متعاقب فعالیت بالاتر از جلسه کارسنج دستی بود. نتیجهگیری: با توجه به افزایش بیشتر سوخت چربی و کربوهیدرات طی فعالیت تناوبی اندام تحتانی در افراد سالمند، این نوع فعالیت در مقایسه با فعالیت اندام فوقانی برای سوخت بیشتر چربی بدن این افراد توصیه میشود.
واژههای کلیدی: اندام فوقانی، اندام تحتانی، سوخت چربی، سوخت کربوهیدرات، سالمند