اعظم بهراد۱ ؛ رویا عسکری ۲ ؛ محمدرضا حامدی نیا۳
۱٫دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی ورزشی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
۲استادیار گروه فیزیولوژی ورزشی،دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
۳استاد فیزیولوژی ورزشی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
مطالعات کاربردی علوم زیستی در ورزش
عملکرد ریوی و ترکیب بدن در دختران دارای اضافه وزن بررسی شد. روش تحقیق: از بین دختران داوطلب واجد شرایط ۴۵ نفر انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه تمرین مقاومتی دایرهای، تناوبی شدید و کنترل جای گرفتند. گروههای تمرینی ۸ هفته، هفتهای ۳ جلسه به تمرین پرداختند. تمرین مقاومتی در ۷ ایستگاه، ۲ نوبت، ۱۵-۸ تکرار و شدت ۸۵-۶۵ درصد یک تکرار بیشینه و تمرین تناوبی به صورت دویدنهای ۲ دقیقهای با شدت ۹۵-۸۵ درصد ضربان قلب بیشینه، ۱۱-۸ تکرار و استراحت فعال (۴۰-۳۰ درصد ضربان قلب بیشینه) اجرا گردید. قبل و بعد از دوره تمرینی، شاخصهای تنفسی، ترکیب بدن، قدرت و استقامت عضلانی و حداکثر اکسیژن مصرفی اندازهگیری شدند. نتایج با آزمونهای تحلیل واریانس یکسویه، تعقیبی LSD و t وابسته استخراج گردید و سطح معنیداری ۰/۰۵>p در نظر گرفته شد. یافتهها: بین تأثیر دو نوع تمرین بر بازدم با فشار در اولین ثانیه (FEV1) ، ظرفیت حیاتی با فشار (FVC)، نسبت بازدم با فشار در ثانیه اول بر ظرفیت حیاتی با فشار (FEV1/FVC) و جریان بازدمی ۷۵- ۲۵ درصد (FEF 25- 75%)، وزن، شاخص توده بدن و محیط کمر به لگن؛ تفاوت معنیداری وجود نداشت (۰/۰۵<p)؛ اما FVC در گروهتمرین مقاومتی نسبت به حالت پایه بهبود یافت (۰/۰۳=p). توده بدون چربی تنها در گروه مقاومتی افزایش معنیداری داشت (۰/۰۳=p)، اما درصد چربی در دو گروه تمرین مقاومتی و تناوبی (به ترتیب با ۰/۰۰۸=p و ۰/۰۱=p) کاهش معنیداری پیدا کرد. نتیجهگیری: انجام یک دوره تمرینات تناوبی شدید یا مقاومتی دایرهای تأثیر معنیداری بر اغلب شاخصهای تنفسی پویا نداشتند؛ اما به نظر میرسد تمرین مقاومتی به بهبود بیشتری در FVC و ترکیب بدنی شرکتکنندگان منجر می شود.
کلیدواژگان
اضافه وزن؛ ترکیب بدن؛ عملکرد ریوی؛ تمرین تناوبی شدید؛ تمرین مقاومتی دایره ای