دکتر حمید اراضی *، مریم پهلوان زاده ، محمدرضا افخمی اردکانی
گروه فیزیولوژی ورزشی دانشکده علوم ورزشی دانشگاه گیلان، رشت، ایران
مجله پزشکی اراک
زمینه: بنا بر شواهد جدید ممکن است فعالیت ورزشی با توجه به نوع و شدت آن بر ادراک درد و پاسخهای مطلوب قلبی- عروقی بیماران مبتلابه مولتیپل اسکلروزیس (اماس) مؤثر باشد.
هدف: مطالعه بهمنظور تعیین اثر فعالیت مقاومتی (RE) و هوازی (AE) بر آستانه و ادراک درد، فشارخون و ضربان قلب زنان مبتلابه بیماری اماس انجام شد.
مواد و روشها: این مطالعه نیمه تجربی، در سال ۱۳۹۳ بر روی ۱۰ زن مبتلا به اماس واجد شرایط انجام شد که با میانگین فشارخون سیستولی ۹۰/۱۱۲ و دیاستولی ۵۰/۷۴ میلیمتر جیوه به عنوان نمونه هدفمند و در دسترس از انجمن اماس رشت انتخاب شدند. فعالیت مقاومتی شامل دو نوبت ۱۰ تکراری از پنج حرکت بهصورت دایرهای و فعالیت هوازی شامل ارگومتری با شدت ۵۰ تا %۶۰ حداکثر ضربان قلب بود. آستانه، ادراک درد و فشارخون بهترتیب بهوسیله دردسنج، مقیاس درد و فشارسنج جیوهای استاندارد اندازهگیری شدند. دادهها با آزمونهای تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر و ضریب همبستگی پیرسون تحلیل شدند.
یافتهها: فشارخون روند طبیعی ولی غیرمعنیداری پس از هر دو نوع فعالیت داشت. ضربان قلب در مقایسه با پیش از فعالیت، در فعالیت مقاومتی و هوازی بهطور معنیداری بلافاصله پس از فعالیت افزایش یافت (p<0/05) و در دقایق ۱۰ تا ۶۰ پس از فعالیت هوازی نسبت به بلافاصله پس از فعالیت کاهش معنیداری داشت. (p<0/05) اما، ادراک درد بعد از هر دو نوع فعالیت تفاوت معنیداری نداشت. آستانه درد نسبت به قبل از فعالیت در هر دو فعالیت کاهش داشت، اما ارتباط معنیدار با ضربان قلب فقط در فعالیت هوازی مشاهده شد (P=0/0414).
نتیجهگیری: با توجه به یافتهها، احتمالاً هر دو نوع فعالیت مقاومتی و هوازی با شدت متوسط میتوانند آستانه درد، فشارخون و ضربان قلب بیماران مبتلا به اماس را تا ۱۵ دقیقه بعد از فعالیت کاهش دهند.
واژههای کلیدی: مولتیپل اسکلروزیس (اماس)، فعالیت مقاومتی، فعالیت هوازی، هیپوآلژزیا (کاهش درد)، رویدادهای فیزیولوژیکی قلبی- عروقی