تأثیر نوع مزاج و مکمل بی‌کربنات سدیم بر توان بی‌هوازی و شاخص خستگی

محمد امین صفری۱؛ مریم کوشکی جهرمی  ۲؛ فرهاد خرمایی۳؛ علیرضا صالحی۴
۱دانشجوی دکتری فیزیولوژی ورزشی، بخش علوم ورزشی، دانشکدۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
۲دانشیار، بخش علوم ورزشی، دانشکدۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
۳دانشیار، بخش روانشناسی تربیتی، دانشکدۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
۴دانشیار، بخش طب سنتی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران

پژوهش های فیزیولوژی و مدیریت در ورزش

چکیده

عملکرد ورزشی تحت تأثیر عوامل مختلف فردی و محیطی قرار دارد. اما اغلب موارد تأثیر این عوامل بر همۀ افراد یکسان نیست که احتمال نقش عوامل مؤثر واسطه‌ای دیگری را مطرح می‌کند. هدف این مطالعه بررسی تأثیر نوع مزاج و مصرف مکمل بی‌کربنات سدیم بر روی توان بی‌هوازی و شاخص خستگی بود. به این منظور ۲۰۰ دانشجو داوطلب شرکت در تحقیق شدند. ۴۰ نفر که به‌طور مشخص دارای مزاج سرد و گرم و سایر معیارهای موردنظر بودند، انتخاب و براساس نوع مزاج [(سرد (تعداد=۲۰ نفر) گرم(تعداد= ۲۰نفر)] به دو گروه تقسیم شدند. آزمودنی‌ها در دو جلسۀ آزمون رست بعد از مصرف مکمل یا دارونما با فاصلۀ یک هفته و به‌صورت متقاطع شرکت کردند. مصرف مکمل بی‌کربنات سدیم در گروه مزاج گرم، توان بی‌هوازی بیشینه و متوسط و در گروه مزاج سرد، توان بی‌هوازی متوسط را افزایش داد، اما در هر دو گروه مزاجی بر شاخص خستگی تأثیر معنا‌داری نداشت. مقایسۀ بین دو گروه مزاج گرم و سرد نشان داد که در پی مصرف مکمل، توان بی‌هوازی بیشینه و متوسط در مزاج گرم بالاتر از مزاج سرد بود، اما شاخص خستگی در مزاج سرد کمتر از مزاج گرم بود. نوع مزاج (بدون مکمل) بر توان بی‌هوازی بیشینه و متوسط و شاخص خستگی تأثیر معنا‌داری نداشت. در نتیجه، نوع مزاج به‌تنهایی بر شاخص‌های توان بی‌هوازی مؤثر نیست، اما مصرف مکمل بی‌کربنات سدیم توان بی‌هوازی را در گروه مزاج گرم افزایش و شاخص خستگی را در گروه مزاج سرد بیش از گروه مزاج گرم به‌طور معنا‌داری کاهش می‌دهد.
کلیدواژه‌ها
بی‌کربنات سدیم؛ توان بی‌هوازی؛ شاخص خستگی؛ مزاج سرد؛ مزاج گرم

متن کامل