عباسعلی گائینی۱؛ علیرضا قارداشی افوسی ۲
۱استاد، دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی، گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
۲دانشجوی دکتری، دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی، گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
نشریه علوم زیستی ورزشی
پژوهش حاضر با هدف تأثیرپذیری وضعیت استرس اکسایشی ناشی از تمرینات تناوبی هوازی در بیماران دیابتی نوع دو طراحی و اجرا شد. ۲۴ بیمار دیابتی نوع دو که تحت درمان دارویی بودند، با میانگین سنی ۵۰/۶ ± ۲۹/۵۰ سال و شاخص تودۀ بدنی ۶۷/۰ ± ۲۱/۲۷ کیلوگرم بر متر مربع در دو گروه تمرینی و کنترل قرار گرفتند. برنامۀ تمرینی به مدت ده هفته، سه جلسه در هفته و به مدت ۴۰ دقیقه با شدت ۸۰ درصد حداکثر تواتر قلبی (HRmax) اجرا شد. شاخصهای آنتیاکسیدانی سوپراکسید دیسموتاز (SOD) و گلوتاتیون پراکسیداز (GPX)، شاخص اکسیدانی مالون دی آلدئید و نیتریت/نیترات (NOx) اندازهگیری شد. دادهها با روش آماری آنوای دوطرفه بررسی شد. نتایج نشان داد تمرین تناوبی هوازی موجب افزایش معنادار نیتریت/ نیترات (۰۰۴/۰P=)، GPX (001/0P=) و کاهش معنادار MDA (029/0P=) شد. درحالیکه تأثیر معناداری بر SOD (063/0P=) نداشت. علاوهبر این، به بهبود ظرفیت آمادگی هوازی (۰۰۵/۰P=) منجر شد، اما شاخصهای متابولیکی تأثیر معناداری ناشی از تمرین تناوبی هوازی نشان ندادند. ازاینرو میتوان نتیجه گرفت تمرینات تناوبی هوازی از راه کاهش اکسیدانها و افزایش آنتیاکسیدانها موجب افزایش فعالیت زیستی NO شده است. همچنین تناوبهای تمرین ورزشی با افزایش آنتیاکسیدانها و تنش برشی موجب بهبود وضعیت اکسایشی و عملکرد اندوتلیال میشود.
کلیدواژه ها
استرس اکسایشی؛ تمرین تناوبی؛ دیابت نوع دو؛ عملکرد اندوتلیال