مطهره مختارزاده ، روح اله رنجبر ، نسترن مجدی نسب
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
مجله دانشور پزشکی
مقدمه و هدف: مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری خودایمنی و مزمن سیستم عصبی مرکزی است. خستگی شایعترین علت ناتوانی در افراد مبتلا به MS است و ممکن است با اختلالات خواب تشدید گردد و کیفیت زندگی این بیماران را کاهش دهد. باتوجهبه اثرات مثبت فعالیت ورزشی در مبتلایان به MS بهعنوان یک درمان مکمل، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر تمرینات هوازی اینتروال بالاتنه و پایینتنه بر شدت خستگی، کیفیت زندگی، خواب و عملکرد بیماران زن مبتلا به MS انجام گرفت.
مواد و روشها: مطالعۀ حاضر از نوع نیمهتجربی با طرح پیشآزمون-پسآزمون میباشد. بیستوپنج زن داوطلب و مبتلا به MS با EDSS≤۳ بهطور تصادفی به دو گروه تجربی (دوازده نفر) و کنترل (ده نفر) تقسیم شدند. تمامی شرکتکنندگان در قبل و پس از دورۀ تمرینی، پرسشنامههای کیفیت زندگی (MSQOL-54)، شدت خستگی (FSS) و کیفیت خواب را تکمیل کردند و VO2max، حداکثر توان پا، دست و عملکرد آنها مورد بررسی قرار گرفت. گروه تجربی بهمدت هشت هفته (سه بار در هفته) به انجام تمرینات هوازی اینتروال بالاتنه و پایینتنه با دوچرخۀ ارگونومتر دستی و پایی پرداختند. دادهها با استفاده از آزمونهای تی وابسته، تی مستقل و تحلیل واریانس مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت.
نتایج: یافتههای حاصل از پژوهش نشان داد که پس از هشت هفته تمرین هوازی اینتروال بالاتنه و پایینتنه، شدت خستگی در گروه تمرین، کاهش و ابعاد کیفیت زندگی، عملکرد و VO2max بیماران بهطور معناداری افزایش یافت (۵/۰≥p)؛ اما تغییری در کیفیت خواب بیماران مشاهده نشد (۵/۰≤p).
نتیجهگیری: تمرینات هوازی اینتروال بالاتنه و پایینتنه موجب بهبود ابعاد کیفیت زندگی، عملکرد، VO2max و کاهش خستگی که از مشکلات عمدۀ افراد مبتلا به MS بهشمار میرود، میشود و منجر به ارتقای عملکرد جسمی و روحی آنها میگردد.
واژههای کلیدی: مولتیپل اسکلروزیس، کیفیت زندگی، خستگی، VO2max، تمرینات تناوبی