هانیه رضایی۱؛ مریم کوشکی ۲؛ محسن ثالثی۲؛ صادق ایزدی۳
۱کارشناسیارشد فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه شیراز
۲دانشیار فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه شیراز
۳استادیار نورولوژی، دانشگاه علومپزشکی شیراز
مجله فیزیولوژی ورزشی
هدف از پژوهش حاضر، تعیین تأثیر تمرینات ثبات مرکزی و ویتامین D بر شاخصهای آمادگی جسمانی زنان جوان مبتلا به ام.اس بود. بدینمنظور، ۳۶ زن مبتلا به ام.اس از نوع عودکننده ـ فروکشکننده با سطح وضعیت ناتوانی گسترش یافته( EDSS ) کمتر یا مساوی سه (با میانگین سنی ۵۷/۶±۷۲/۳۲ سال؛ قد ۲۳/۴±۱۶۴ سانتیمتر؛ وزن ۴/۱۱±۱/۶۵ کیلوگرم؛ سابقۀ بیماری ۲۰/۱±۴ سال) بهطور داوطلبانه در پژوهش شرکت کردند و بهشکل تصادفی به چهار گروه (شامل: سه گروه مکمل، تمرین و ترکیب تمرین + مکمل و گروه کنترل) تقسیم شدند. قبل و بعد از دورۀ آزمایش، تمامی آزمودنیها در آزمون قدرت عضلات اکستنسور بالاتنه با دینامومتر، استقامت عضلات فلکسور تنه با آزمون نگهداری تنه در زاویۀ ۶۰ درجه، انعطافپذیری با آزمون ولز، هماهنگی با آزمون پرتاب پیدرپی توپ تنیس و تعادل با آزمون ایستادن تکپا شرکت کردند. تمرینات ثبات مرکزی بهمدت هشت هفته و بهصورت سهبار در هفته بهطور فزاینده (جلسۀ اول، پنج ثانیه حفظ حرکت با شش تکرار تا جلسۀ آخر، هشت ثانیه حفظ حرکت با ۱۰ تکرار) اجرا گشت. گروههای مکمل هر دو هفته، یکبارکپسول IU 1500 ویتامین D را مصرف میکردند. از آزمون آماری تحلیل کوواریانس برای ارزیابی اطلاعات استفاده شد. یافتهها نشان میدهد که تمرین ورزشی همراه با مصرف ویتامین D درمقایسه با گروه کنترل موجب بهبود قدرت (P=0.002) و استقامت (۰٫۰۰۱=P) ) عضلانی، انعطافپذیری (P=0.001)، هماهنگی (P=0.001) و تعادل (P=0.001) شده و درمقایسه با مصرف ویتامین D، منجر به بهبود استقامت عضلانی (P=0.001)، انعطافپذیری (۰٫۰۰۱=P)، هماهنگی (P=0.001) و تعادل (P=0.001) میگردد. همچنین، تمرین ورزشی بدون مصرف ویتامین D درمقایسه با گروه مصرف ویتامین D موجب بهبود استقامت عضلانی (P=0.015) شده و درمقایسه با گروه کنترل موجب بهبود استقامت (P=0.002)، هماهنگی (P=0.031) و تعادل(P=0.001) گشته است؛ اما مصرف ویتامین D بهتنهایی، تأثیر مثبت و معناداری بر متغیرهای پژوهش نداشت (P>0.05). با توجه به نتایج پژوهش میتوان گفت که بهترتیب اولویت، تمرین ورزشی همراه با مصرف ویتامین D و سپس تمرین ورزشی، تأثیر مطلوبی بر بهبود شاخصهای آمادگی جسمانی دارد.
کلیدواژه ها
آمادگی جسمانی؛ تمرینات ثبات مرکزی؛ ویتامین D؛ بیماری ام.اس