ملیحه اسماعیلی۱؛ دکتر ناهید بیژه* ۲؛ دکتر مهدی قهرمانی مقدم۳
۱کارشناس ارشد فیزیولوژی ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
۲دانشیار گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
۳استادیار گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
چکیده
مقدمه: دیابت، شایعترین بیماری ناشی از اختلالات متابولیسمی و یکی از مهمترین مشکلات بهداشت عمومی است. دیابت، مسئول ۹% کل مرگهای جهان میباشد و میتواند در درازمدت منجر به نوروپاتی، نفروپاتی، رتینوپاتی و بیماری قلبی گردد، لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر تمرین ترکیبی (هوازی- مقاومتی) بر سطوح بتااندورفین و تأثیر آن بر گیرنده µ در سطح عضله اسکلتی برای کاهش گلوکز و مقاومت به انسولین زنان غیرفعال دیابتی نوع دو انجام شد.
روشکار: این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده در سال ۱۳۹۴ بر روی ۱۸ نفر از زنان غیرفعال دیابتی نوع دو با محدوده سنی ۵۰-۴۰ سال انجام شد. آزمودنیها بهطور تصادفی در دو گروه تجربی و کنترل قرار گرفتند. برنامه تمرینی بهمدت ۸ هفته و ۳ روز در هفته انجام شد. برنامه تمرین هوازی شامل ۲۰ دقیقه فعالیت ایروبیک و برنامه تمرین قدرتی توسط افراد گروه تجربی انجام شد. ۴۸ ساعت قبل و بعد از مداخله تمرینی، نمونه خونی آزمودنیها بهمنظور برآورد مقادیر سرمی بتااندورفین، گلوکز و انسولین جمعآوری شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار آماری SPSS (نسخه ۱۶) و آزمونهای تی دانشجویی وابسته و مستقل و آزمونهای ویلکاکسون و یومنویتنی انجام شد. میزان p کمتر از ۰۵/۰ معنیدار در نظر گرفته شد.
یافتهها: تمرین ترکیبی باعث افزایش معنیدار اکسیژن مصرفی اوج، قدرت، سطح سرمی بتااندورفین و کاهش معنیدار گلوکز و مقاومت به انسولین گردید (۰۵/۰≥p).
نتیجهگیری: تمرینات ترکیبی، شاخص گلایسمیک را کاهش و بتااندورفین را افزایش میدهد که میتواند اثر مطلوبی در کاهش عوامل خطرزا در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو داشته باشد.
کلیدواژهها
بتااندورفین؛ تمرین ترکیبی؛ دیابت نوع دو؛ گلوکز؛ مقاومت به انسولین