سید جواد ضیاءالحق ، لیلا خجسته ، سید سعید ضیاءالحق ، بهروز یحیایی*
استادیار گروه پزشکی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران
مجله پزشکی فیض
چکیده
سابقه و هدف: هدف از این تحقیق مطالعه تاثیر بولدنون، تمرین استقامتی و مقاومتی بر آسیب کبدی در موش های صحرایی می باشد.
مواد و روشها: در این مطالعه ۷۰ موش صحرایی نر ۱۲هفته (وزن ۷±۲۲۸ گرم) به طور تصادفی در ۱۰ گروه کنترل، شم، بولدنون (mg/kg 2)، بولدنون (mg/kg 5)، تمرین مقاومتی، تمرین مقاومتی-بولدنون (mg/kg 2)، تمرین مقاومتی-بولدنون (mg/kg 5)، تمرین استقامتی، تمرین استقامتی-بولدنون (mg/kg 2)، تمرین استقامتی-بولدنون (mg/kg 5)، تقسیم شدند. برنامه تمرین مقاومتی شامل ۸ هفته صعود از نردبان، ۳ جلسه در هفته و هر جلسه ۳ ست با ۵ تکرار و برنامه تمرین استقامتی، ۸ هفته دویدن روی تردمیل، ۳ روز در هفته، هر روز ۳۰ دقیقه با سرعت ۱۲متر در دقیقه بود. تزریق دارو یک بار درهفته در عضله دوسر ران انجام گردید. پس از بیهوشی، کالبد شکافی انجام و کبد برای مطالعات بافتی برداشته شد.
نتایج: در گروه بولدنون بدون تمرین، بیشترین آسیب بافتی کبد مشاهده گردید، به طوری که دژنرانس وکوئولار بیشتر از ۶۶ درصد و وجود ۳-۱ سلول نکروتیک بسیار حائز اهمیت بود. در گروه های تمرین مقاومتی و تمرین مقاومتی بولدنون دوز بالا نیز آسیب کبدی به صورت دژنرانس وکوئولار مشاهده گردید. در گروه تمرین استقامتی بولدنون، التهاب، افزایش سلول های کوپفر و دژنرانس وکوئولار خفیف مشاهده شد. مطالعات بافتی نشان داد تمرین استقامتی موجب کاهش دژنرانس وکوئولار و التهاب و عدم افزایش سلول های کوپفر میشود.
نتیجهگیری: به نظر می رسد بولدونون موجب وارد شدن آسیب به کبد شده و احتمالا تمرین استقامتی در مقایسه با تمرین مقاومتی می تواند موجب کاهش بیشتر آسیب های کبدی به ویژه کاهش دژنرانس وکوئولار و التهاب ناشی از بولدنون گردد.
واژههای کلیدی: استروئید آنابولیک بولدنون، تمرین استقامتی و مقاومتی، آسیب کبدی، موش صحرایی