حسين حبيبزاده [۱] ، ناهيد رضائیپور [۲] * ، حميدرضا خلخالی [۳] ، ميربهرام صفری [۴] ، افشين محمدی [۵]
پيش زمينه و هدف: ترومبوز وريدی يک علت مهم مرگ و مير در بيمارستان میباشد، که به ميزان زيادی قابل پيشگيری است. بيماران تحت اعمال جراحی ارتوپدی بالاترين خطر ابتلا به ترومبوز وريد عمقی را دارند. از ديدگاه پرستاری روشهای غير دارويی و بدون عارضه در پيشگيری از ترومبوز وريد عمقی در اين بيماران از اولويتهای مراقبتهای پرستاری میباشند. مطالعه حاضر با هدف تعيين تأثير اجرای برنامه مراقبتی مبتنی بر تغذيه و ورزش بر بروز ترومبوز وريدهای عمقی در بيماران تحت اعمال جراحی ارتوپدی اندام تحتانی انجام شد .
مواد و روش کار: در اين مطالعه نيمه تجربی تعداد يکصد بيمار دچار شکستگی اندام تحتانی جراحی شده که در بخش ارتوپدی بيمارستان امام خمينی اروميه بستری و واجد شرايط ورود به مطالعه بودند، به صورت تصادفی در چهار گروه: مداخله ورزشی، تغذيهای، تغذيهای/ورزشی و کنترل قرار گرفتند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه جمعآوری اطلاعات دموگرافيک بيماران، معيار کاپرينی، ترازو، متر و سونوگرافی کالر داپلر بودند. از آزمون کای اسکوئر، وان-وی آنووا، خطر نسبی و شانس خطر منتسب برای تحليل دادهها استفاده شد.
يافتهها: بر اساس يافتههای پژوهش، ميزان بروز ترومبوز وريد عمقی پس از مداخله در سه گروه مداخله در مقايسه با گروه کنترل دارای تفاوت معنیدار آماری بود (۰۵/۰ P < ). به عبارت ديگر مداخلات انجام يافته خطر ابتلا به ترومبوز وريد عمقی را کاهش داده بود( ۰۹۲/۰= RR ).
بحث و نتيجهگيری: برنامه مراقبتی مبتنی بر تغذيه و ورزش در بيماران تحت اعمال جراحی ارتوپدی اندام تحتانی در پيشگيری از بروز ترومبوز وريد عمقی مؤثر بوده و توصيه میشود اين مداخلات در برنامههای مراقبتی از اين بيماران مورد توجه قرار گيرد.
کليد واژهها : ترومبوز وريد عمقی، تغذيه، ورزش، پيشگيری