نبی شمسائی *۱، هادی عبدی۲، مرتضی شمسی۳
۱- گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
۲- گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
۳- گروه انگل شناسی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ایلام، ایلام، ایران
مجله پزشکی ایلام
مقدمه: دیابت با عوارض نورولوژیکی مختلفی در سیستم عصبی همراه است که در نهایت منجر به آسیب سلولی میشود. مطالعات گذشته اثرات مفید فعالیت ورزشی بر آسیب مغزی ناشی از نورپاتی دیابتی را در مدل حیوانی نشان دادهاند. در مطالعه حاضر، اثر یک دوره تمرین ورزشی هوازی بر مرگ سلولی نورونهای ناحیه CA1 هیپوکامپ در موشهای صحرایی نر دیابتی بررسی شد.
مواد و روشها: ۲۱ سر موش صحرایی نر بالغ نژاد ویستار (وزن ۳۰۰-۲۶۰ گرم) از انستیتو پاستور تهران خریداری و به طور تصادفی به سه گروه تقسیم شدند: گروه شم، گروه دیابت و گروه دیابت + تمرین (۷ سر رت در هر گروه). دیابت با تزریق داخل صفاقی یک دوز استرپتوزوتوسین (STZ) به میزان ml/kg 60 القا شد. ملاک دیابتی شدن حیوان، قند خون بالای mg/dl 250 می باشد. یک هفته پس از القای دیابت، رتهای گروه مداخله ورزشی، ۵ روز در هفته به مدت ۴ هفته، بر روی تردمیل دویدند. از رنگآمیزی کرزیل ویوله (نیسل) جهت بررسی میزان مرگ سلولی نکروزی و از رنگآمیزی TUNEL جهت بررسی میزان آپوپتوز استفاده شد.
یافته های پژوهش: نتایج این مطالعه نشان داد که تمرین ورزشی هوازی بطور معنیداری میزان مرگ سلولی نکروزی (۰۱/۰p<) و میزان آپوپتوز (۰۵/۰p<) ناشی از دیابت را در نورونهای ناحیه CA1 هیپوکامپ کاهش میدهد.
بحث و نتیجه گیری: تمرین ورزشی هوازی اثرات محافظتی را در برابر نوروپاتی دیابتی ایجاد می کند. این مکانیسم حفاظت عصبی فعالیت ورزشی، میتواند به عنوان یک روش مؤثر در کاهش عوارض مغزی ناشی از دیابت مورد توجه قرار گیرد.
واژههای کلیدی: تمرین ورزشی، دیابت، نکروز، آپوپتوز