بررسی اثر سرعت و جهت فعاليت ايزومتريک تنه بر روی کنترل پذيری تنه حين انجام آزمون‌های ردگيری هدف در افراد سالم

مليح هاديزاده^۱، احسان صداقت نژاد^۲، سيدجواد موسوی^*۳، سعيد طالبيان^۴ ، محمد پرنيان پور^۵

زمينه و هدف: آزمون‌های ردگيری هدف، روش شناخته شده‌ای برای اندازه گيری و کمی کردن عملکرد سيستم عصبی- عضلانی است که در مطالعات متعددی جهت ارزيابی استراتژی‌های کنترل عصبی- عضلانی مورد استفاده قرار گرفته است. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر سرعت و جهت فعاليت ايزومتريک تنه بر روی کنترل پذيری تنه در افراد سالم حين انجام آزمون‌های ردگيری هدف در صفحه گشتاوری فلکشن- اکستنشن و چرخش محوری می‌باشد.

روش بررسی : ۲۲ فرد سالم (۱۳ زن و ۹ مرد ) ، به صورت تصادفی آزمون ‌ های ردگيری هدف در ۷ جهت مختلف ( زوايای ۰ ، ۳۰ ، ۶۰ ، … و ۱۸۰ درجه ) ، در سطح ۰ تا ۸۰ درصد حداکثر فعاليت ارادی و در وضعيت ايستاده مستقيم را انجام دادند . در اين آزمون ‌ ها، هدف به صورت دايره ‌ ای متحرک تعريف شده بود که روی يک خط مستقيم در جهت مشخص شده و با سرعت ۵، ۶ و ۷ درصد حداکثر فعاليت ارادی بر ثانيه حرکت می ‌ کرد . جهت فعاليت ايزومتريک تنه به صورت به هنگام و از طريق مانيتوری که مقابل شرکت ‌ کنندگان قرار داشت، به آن ‌ ها نشان داده می‌شد . ميزان کنترل پذيری تنه با اندازه گيری متوسط خطاهای کنترلی (قدر مطلق خطا از هدف (Absolute Value Error from the Target: AVET) ، خطا از مسير هدف (Error from the Target Path: ETP) و خطا از هدف در مسير هدف (Error from the Target in the Target Path: ETTP) ) طی هر آزمون برای هر شرکت‌کننده محاسبه گرديد. برای تعيين اثر سرعت و جهت فعاليت ايزومتريک تنه روی کنترل پذيری تنه از آناليز واريانس استفاده گرديد.

يافته‌ها: نتايج اين مطالعه نشان داد که از لحاظ آماری جهت فعاليت، تأثير معناداری بر AVET داشته ( ۰٫۰۰۰ p = ) ولی سرعت و يا هم‌کنش سرعت و جهت هيچ‌گونه تأثير معناداری نداشته است. تجزيه خطا به دو قسمت مستقل نشان داد که تنها جهت فعاليت بر روی ETTP معنادار بوده ( ۰٫۰۰۰ p = ) و سرعت فعاليت بر روی هيچ‌يک از آن‌ها ( ETP و ETTP ) معنادار نبوده است. از طرفی جهت و سرعت فعاليت تأثير معناداری بر شاخص Borg (شاخص سختی فعاليت) داشته است ( ۰٫۰۰۰ p = ).

نتيجه‌گيری: با توجه به نتايج اين مطالعه، جهت اعمال فعاليت ايزومتريک تنه تأثير معناداری بر روی کنترل پذيری تنه دارد. همچنين در فعاليت‌های چرخشی، ميزان کنترل‌پذيری تنه به مقدار قابل توجهی کاهش می‌يابد که در نهايت ممکن است باعث افزايش احتمال آسيب به سيستم کنترل عصبی- عضلانی تنه و خطر ابتلا به کمردرد شود.

کليد واژه‌ها: آزمون‌های ردگيری هدف، کنترل پذيری عضلات تنه، سرعت و جهت فعاليت ايزومتريک تنه.

واژه‌های كليدي: آزمون‌های ردگیری هدف، کنترل پذیری عضلات تنه، سرعت و جهت فعالیت ایزومتریک تنه،