بررسی اثر زمان محرومیت از خواب دو ساعته در شب بر عملکرد جسمانی و سطوح خونی ملاتونین، کورتیزول و تستوسترون در نظامیان
-نمایه شده در فیزیولوژی ورزشی و تندرستی ایران_
“مجله علوم کاربردی ورزش و تندرستی”
رضا شربت زاده ۱ حسین رادفر ۲ عیسی خالقی ممقانی ۳
۱ دکترای فیزیولوژی ورزشی، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی قزوین، قزوین، ایران
۲ کارشناسی ارشد فیزیولوژی ورزشی، گروه فیزولوژی ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
۳ کارشناسی ارشد فیزیولوژی ورزشی، گروه فیزیولوژی ورزش، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
چکیده
هدف: محرومیت از خواب میتواند بر افزایش اشتباهات و تصادفات، تأخیر در عملکرد و شک و شبهه در اجرای امور و اختلالات هورمونی منجر شود. در برخی شغلها محرومیت از خوابهای اجباری وجود دارد، بعنوان مثال نظامیها در زمانهای مختلفی از خواب محروم میشوند. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر زمان محرومیت از خواب دو ساعته در شب بر عملکرد جسمانی و سطوح خونی ملاتونین، کورتیزول و تستوسترون در نظامیان بود. روششناسی: ۴۰ فرد نظامی بطور تصادفی به ۴ گروه (گروه ۱: محرومیت از ساعت ۲-۱۲، گروه ۲: محرومیت از ساعت ۴-۲، گروه ۳: محرومیت از ساعت ۶-۴ و گروه ۴: گروه کنترل) تقسیم شدند. پروتکل شامل دو بخش بود: اندازه گیری در سطح پایه (قبل محرومیت از خواب) که همان پیش آزمون بود و اندازه گیری بعد از محرومیت خواب. اولین بخش این تحقیق در یک هفته قبل محرومیت از خواب ثبت گردید. یافتهها: در پیش و پس آزمون محرومیت خواب از ساعت ۴ تا ۶ قدرت بالاتنه و پایین تنه، قدرت پرش، سطوح پلاسمایی ملاتونین، کوتیزول، تستوسترون و نسبت تستوسترون به کورتیزول تفاوت معنیدار بود، همچنین در محرومیت خواب از ساعت ۲ تا ۴ حداقل توان، کورتیزول، تستوسترون و نسبت تستوسترون به کورتیزول بطور معنیداری نسبت به پیش آزمون تغییر کرد (۰۵/۰≤P). نتیجهگیری: حداکثر اختلال عملکرد جسمانی و هورمونی در محرومیت خواب از ساعت ۲ تا ۴ و ۴ تا ۶ مشاهده شد و بکارگیری در امور حساس و نظامی برای افرادی که در این بازههای زمانی از خواب محروم شدهاند مناسب نخواهد بود.
کلیدواژهها
محرومیت از خواب شبانه ملاتونین تستوسترون کورتیزول عملکرد