اثر تلاوت قرآن به دنبال یک جلسه تمرين بيشينه بر کورتيزول,ACTH و زمان رسیدن به واماندگی و درک فشار در زنان جوان ورزشکار

مرضيه آقا محمدی ، دکتر پروانه نظرعلی ، دکتر پريچهر حناچی

چکيده مقدمه: قرآن کريم، معجزه‌ی بزرگ حضرت ختمی مرتبت گنجی است که با ظهور اسلام بر ايشان نازل و با گذر زمان مطالب شگفت و تازه‌ای از آن کشف شده است. هدف از اين پژوهش، بررسی اثر آوای قرآن طی يک جلسه تمرين بيشينه روی کورتيزول,ACTH و برخی فاکتورهای روانشناختی زنان جوان ورزشکار بود.

روش بررسی: ۲۴ دانشجوی زن ورزشکار با ميانگين سنی ۱/۲± ۸۸/۲۱ سال و قد ۸/۹ ± ۸۷/۱۶۳ سانتی‌متر و وزن۳۲/۵± ۰۸/۵۷ کيلوگرم به صورت در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دوگروه ۱۲ نفری کنترل و تجربی (آوای قرآن) تقسيم بندی شدند. نمونه‌های خونی برای سنجش کورتيزول و ACTH قبل و بعد از اجرای تست بروس جمع‌آوری و ميزان درک فشار هر سه دقيقه يک‌بار براساس مقياس بورگ و همچنين ميزان اضطراب با استفاده از پرسشنامه‌ی سنجش اضطراب بک (BAI) قبل و بعد از آزمون سنجيده شد.

يافته‌ها: مقادير پيش آزمون ACTH در گروه کنترل ۰۴/۵± ۸۱۶/۲۳ و درگروه تجربی ۰۲/۶±۲۵۰/۲۹ پيکو‌گرم در ميلی‌ليتر بود که در پس آزمون به ۱/۴± ۹/۲۴ در گروه کنترل و ۲/۳±۳/۲۰ پيکو‌گرم در ميلی‌ليتر در گروه تجربی رسيد. کاهش اين مقادير در گروه تجربی از لحاظ آماری معنا‌دار بود (۰۲۴/۰=P). همچنين مقدار کورتيزول گروه کنترل در پيش آزمون ۰۳/۴±۵۸۳/۱۵ و گروه تجربی ۸/۳± ۷/۱۴ نانو مول بود که به ۰۲/۳± ۳۰۸/۱۷ در گروه کنترل و ۰۴/۲±۴/۱۳ نانو مول در گروه تجربی رسيد. کاهش کورتيزول گروه آوای قرآن حايز اهميت بود اما به نظر می‌رسد از لحاظ آماری معنادار نباشد. زمان رسيدن به واماندگی گروه آوای قران ۹۲/۵۹۳ ثانيه و گروه کنترل ۲۵/۵۶۴ ثانيه بود. البته افزايش اين مقادير در گروه تجربی از لحاظ آماری معنادار نبود (۵۳۱/۰=P). ميانگين درک فشار گروه آوای قرآن در چهار مرحله‌ی تمرين ۱۲/۱۲ و در گروه کنترل ۹۷/۱۱بود که در مجموع تفاوتی در درک فشار دو گروه ديده نشد.

نتيجه‌گيری: نتيجه اينکه آوای قرآن می‌تواند موجب کاهش ACTH ناشی از استرس تمرين شده، احتمالا اثرات مضر افزايش اضطراب و به دنبال آن کورتيزول گردد.

واژه‌های كليدي: تلاوت قرآن، زنان جوان ورزشکار، كورتيزول، ACTH، ميزان درك فشار، پرسشنامه‌ي سنجش اضطراب،