دکتر داود خورشیدی ، دکتر مجتبی ایزدی
استادیار گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه، ساوه، ایران
مجله دانشگاه علوم پزشکی پارس
مقدمه: آلکالین فسفاتاز و استئوکلسین از شاخص های واگردش استخوان هستند به گونه ای که افزایش سطوح آنها با افزایش فرآیند تشکیل استخوان همراهند. از طرفی، استعمال مداوم سیگار با تغییر در شاخص های واگردش همراه است. مطالعه حاضر با هدف تعیین اثر ۳ ماه تمرین هوازی بر آلکالین فسفاتاز و استئوکلسین به عنوان شاخص واگردش استخوان در مردان سیگاری انجام گرفت.
روش کار: ۳۲ مرد سیگاری غیرفعال کم تحرک (۲ ± ۴۲ سال) در قالب نمونه گیری در دسترس جهت شرکت در مطالعه فرا خوانده شدند و به شیوه تصادفی به دو گروه تجربی (۱۶=n) و کنترل (۱۶=n) تقسیم شدند. گروه تجربی یک دوره تمرینات هوازی ۳ ماهه (۳ جلسه در هفته در دامنه ۶۰ تا ۸۰ درصد ضربان قلب بیشینه) را اجرا نمودند و گروه کنترل تمرین نداشتند. شاخص های آنتروپومتریکی، سطوح سرمی استئوکلسین و آلکالین فسفاتاز ناشتا در دو شرایط قبل و پس از برنامه تمرینی در هر دو گروه اندازه گیری شد. از آزمون آماری آنکوا برای ارزیابی سطح معنی داری تغییرات استفاده شد. تغییرات کمتر از ۵ درصد معنی دار در نظر گرفته شد.
یافته ها: کاهش معنی داری در شاخص های آنتروپومتریکی توسط تمرینات هوازی در گروه تجربی مشاهده شد (۰۵/۰>p). تمرین هوازی به افزایش معنی دار استئوکلسین سرم (۰۱۱/۰=p) و آلکالین فسفاتاز (۰۱۹/۰=p) در گروه تجربی منجر شد اما این متغیرها در گروه کنتل تغییر نکردند(۰۵/۰<p).
نتیجه گیری: تمرینات هوازی طولانی مدت در حضور تداوم مصرف سیگار به بهبود تشکیل استخوان در مردان سیگاری منجر می شود.
واژههای کلیدی: تمرین هوازی، واگردش استخوان، سیگار، پوکی استخوان