آثار حاد ۳۰ ساعت محرومیت از خواب بر سطوح سرمی پروتئین واکنشگر-C و شاخص‌های فیزیولوژیک آزمون RAST در دانشجویان فعال

۱ حمید اراضی ؛ ۲ کاکو حسینی؛ ۳ محمد زاهد ابوالحسنی
۱دانشیار گروه فیزیولوژی ورزشی دانشکدۀ علوم ورزشی، دانشگاه گیلان
۲دانشجوی دکتری فیزیولوژی ورزشی دانشکدۀ علوم ورزشی، دانشگاه رازی
۳دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی ورزشی دانشکدۀ علوم ورزشی، دانشگاه گیلان

نشریه علوم زیستی ورزشی

محرومیت از خواب، علاوه‌بر آسیب عملکرد ورزشی می­تواند موجب افزایش خطر مرگ‌ومیر، بیماری­های قلبی- عروقی و دیابت شود. هدف از پژوهش حاضر، بررسی آثار ۳۰ ساعت محرومیت از خواب بر سطوح سرمی پروتئین واکنشگر-C و شاخص­های فیزیولوژیک آزمون RAST در دانشجویان فعال تفریحی بود. پژوهش حاضر نیمه­تجربی است و برای اجرای آن از طرح پیش­آزمون – پس­آزمون استفاده شد. ۲۰ دانشجوی پسر سالم که حداقل یک جلسه در هفته فعالیت بدنی داشتند، با میانگین سن ۳±۵/۲۰ سال، قد ۵/۹±۱۷۱ سانتی­متر، وزن ۴۵/۷±۵۰/۶۹ کیلو­گرم و چربی بدن ۵/۲±۱۴ درصد به‌صورت خوشه­ای تصادفی انتخاب شدند و در دو وهلۀ زمانی مورد مطالعه قرار گرفتند. آزمودنی­ها هفت روز قبل از محرومیت از خواب و پس از هشت ساعت خواب کامل، آزمون­های RAST و یک تکرار بیشینه را اجرا کردند. همچنین، نمونه­های خونی به‌منظور ارزیابی لاکتات خون، شش دقیقه پس از آزمون RAST، و ارزیابی سطوح سرمی پروتئین واکنشگر-C، ۳۰ دقیقه پیش از آغاز آزمون­ها جمع­آوری شد. یک هفته پس از آن و به‌دنبال ۳۰ ساعت محرومیت از خواب، بار دیگر آزمون­ها انجام گرفتند. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل آماری داده­ها از نرم­افزار SPSS نسخۀ ۲۰ و آزمون t همبسته (به‌منظور بررسی تغییرات درون‌گروهی) استفاده شد. سطح معناداری آزمون ۰۵/۰>P در نظر گرفته شد.نتایج آزمون t همبسته نشان داد که ۳۰ ساعت محرومیت از خواب، موجب کاهش معنادار اوج، میانگین و حداقل توان بی­هوازی می­شود، درحالی‌که سطوح سرمی پروتئین واکنشگر-C، لاکتات خون و شاخص خستگی را به‌صورت معناداری افزایش می­دهد (۰۵/۰>P). با وجود این، این میزان محرومیت از خواب اثر معناداری بر قدرت عضلانی آزمودنی­ها نداشت. برای حفظ سلامتی و عملکرد مطلوب ورزشی، کنترل میزان خواب افراد فعال و ورزشکاران ضروری به‌نظر می‌رسد. همچنین، پیشنهاد می‌شود به‌منظور کاهش شرایط التهابی و در نتیجه کاهش احتمالی عوامل خطرزای قلبی- عروقی، در مورد آثار سوء احتمالی دوره­های محرومیت از خواب به افراد مذکور اطلاع­رسانی شود.
کلیدواژگان
توان بی هوازی؛ پروتئین واکنشگر-C؛ شاخص خستگی؛ محرومیت از خواب

متن کامل مقاله رایگان