مکانیسم سلولی و مولکولی تولید رادیکال‌های آزاد در حین ورزش و عملکرد آن‌ها بر روی عضله اسکلتی

محسن قنبرزاده۱، فاطمه هیئت ۲
۱- گروه فیزیولوژی ورزش، دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
۲- گروه فیزیولوژی ورزش، دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

مجله پزشکی فسا

فعالیت بدنی بخش جدایی‌ناپذیر زندگی انسان است. از جمله تغییرات بیولوژیکی بارز در طول فعالیت بدنی، افزایش متابولیسم و تولید رادیکال آزاد است. رادیکال آزاد به مولکول و یا قطعات مولکولی گفته می‌شود که در خارجی‌ترین لایه خود دارای الکترون جفت نشده بوده و با دیگر اتم‌ها و مولکول‌های مجاور خود واکنش داده تا به حالت پایدار درآید. این مولکول‌های بسیار واکنش‌پذیر اثرات زیان‌بار بسیاری مانند کاهش نیروی تولیدی و افزایش آتروفی عضلانی را در پی دارد. شواهدی وجود دارد که ROS تولیدشده در طی ورزش اثرات سازگاری مثبتی نیز دارد. ROS تولیدشده منجر به افزایش بیان آنتی‌اکسیدان‌ها می‌شود. این مولکول‌ها با خنثی‌سازی رادیکال‌های آزاد اثرات منفی ROS را خنثی می‌کنند. همچنین ROS ناشی از ورزش منجر به بیان پروتئین  PGC-1αشده که تأثیر مهمی بر جنبه‌های مختلـف متابولیسـم سلولی، بیـوژنز میتوکنـدریایی و تـنفس سـلولی و متابولیسم چربی و گلوکز دارد. این مقاله مروری به بررسی اطلاعات به‌روز در مورد منابع ROS، تأثیرات سلولی مثبت و منفی آن، نقش آنتی‌اکسیدان‌ها و سازگاری‌های سلول‌های عضلانی وابسته به ROS در پاسخ به ورزش می‌پردازد.
واژه‌های کلیدی: ورزش، ROS، عضله اسکلتی، میتوکندری، PGC-1α

متن کامل مقاله رایگان