مقايسه اثربخشی دو روش بازتوانی همراه با ورزش و بدون ورزش بر کيفيت زندگی و عزت نفس افراد معتاد

نويسندگان: محمدحسن شيرسوار ، علی محمد اميرتاش ، شهين جلالی ، محسن کوشان ، فهيمه کيوانلو ^* ، محمد سيداحمدی

زمينه و هدف: اعتياد ابتلای اسارت‌آميز فرد به ماده يا دارويی مخدر است که او را از نظر جسمی و روانی به خود وابسته ساخته و کليه رفتارهای فردی و اجتماعی او را تحت تأثير قرار می دهد و به‌عنوان مهمترين آسيب اجتماعی جامعه انسانی را مورد هجوم خود قرار داده است. لذا هدف از اين تحقيق مقايسه تأثير بازتوانی همراه با ورزش بر کيفيت زندگی و عزت نفس افراد معتاد در مقايسه با شيوه های معمول است. مواد و روش‌ها: در اين تحقيق نيمه‌تجربی، از ميان مراجعه‌کنندگان به مرکز ترک اعتياد کنگره شصت، تعداد ۶۰ بيمار به‌صورت تصادفی ساده انتخاب و به دو گروه تقسيم شدند. گروه اول ۳۰ نفر از افرادی بودند که پس از سم‌زدايی در برنامه‌های ورزشی شرکت نداشته و فقط درمان‌های دارويی و مشاوره دريافت می کردند، گروه دو، ۳۰ نفر از افرادی بودند که علاوه‌بر درمان‌های دارويی و مشاوره پس از سم‌زدايی در برنامه‌های ورزشی شرکت داشتند. آزمودنی‌ها در دو مرحله پيش‌آزمون و پس‌آزمون به پرسشنامه‌های مربوط به کيفيت زندگی و عزت نفس پاسخ دادند. نهايتاً اطلاعات با استفاده از آزمون‌های تی دو گروه مستقل و وابسته از طريق نرم‌افزار SPSS 16 در سطح معناداری (۰۵/۰p<) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: گروه‌ها در پيش‌آزمون به لحاظ کيفيت زندگی (۸۷/۰p= ، ۰۱۱/۲t=) و عزت نفس (۴۹/۰p= ، ۶۵/۰t=) با يکديگر تفاوت معناداری نداشتند، اما در پس‌آزمون گروه‌های دارای تمرين ورزشی به‌طور معناداری نسبت به گروه کنترل دارای کيفيت زندگی (۰۰۲/۰p= 27/3- t=)و عزت نفس (۰۰۷/۰p= ، ۸۱/۲- t=) بهتری بودند. همچنين مشاهده شد که، هر دو گروه در پس‌آزمون نسبت به پيش‌آزمون به‌طور معناداری (۰۰۱/۰p<) به لحاظ کيفيت زندگی و عزت نفس بهبود يافته بودند. نتيجه‌گيری: نتايج نشان داد که بيمارانی که علاوه بر دارو درمانی از روشهای ترکيبی مانند فعاليت منظم ورزشی با شدت متوسط استفاده کرده‌اند، بهبود بيشتری در کيفيت زندگی و عزت نفس از خود نشان دادند.