۱علی اصغر فلاحی ؛ ۲عباسعلی گائینی؛ ۳محسن جاویدی؛ ۴علی اکبر جدیدیان؛ ۵خسرو نصیری
۱استادیار فیزیولوژی ورزشی، دانشکدۀ علوم تربیتی و روانشناسی، بخش تربیت بدنی، دانشگاه شیراز
۲استاد فیزیولوژی ورزش دانشکده تربیت بدنی دانشگاه تهران؛
۳دانشجوی دکتری فیزیولوژی ورزشی قلب و عروق دانشگاه شهید بهشتی
۴دانشجوی دکتری حرکات اصلاحی و آسیبشناسی ورزشی دانشگاه تهران، عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور مرکز سنندج
۵دانشیار دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه تهران و سرپرست فدراسیون هندبال جمهوری اسلامی ایران
مجله علوم زیستی ورزشی
چکیده
هدف از تحقیق حاضر توصیف و ارزیابی ابعاد پیکری عمومی و سوماتوتایپ بازیکنان نخبۀ مرد تیم ملی هندبال بزرگسالان ایران و مقایسۀ آن با بازیکنان نخبۀ اروپایی در پستهای مختلف بود. ۱۹ هندبالیست نخبۀ عضو تیم ملی ایران (چهار دروازهبان، چهار گوش، دو پخشکن، دو خطزن، هفت بغل) با میانگین سنی۳٫۷۹±۲۴٫۴۲ سال و میانگین۳٫۲۳± ۵٫۸۸ سال سابقۀ عضویت در تیم ملی در این پژوهش شرکت کردند. ارزیابیها شامل قد، وزن، شاخص تودۀ بدنی و ویژگیهای آنتروپومتریایی عمومی دیگر مانند درصد چربی، ضخامت چربی (۶و۸ نقطهای)، WHR، و سوماتوتایپ بدنی بود. نتایج نشان داد میانگین قد همۀ بازیکنان ۶٫۶٫±۱۸۸ سانتیمتر و کمتر از میانگین قد تیمهای نخبۀ اروپایی (۱۸۸٫۹۸)، میانگین وزن ۱۲٫۹۸± ۹۱٫۵۷ کیلوگرم و بیشتر از میانگین وزنی تیمهای نخبۀ اروپایی (۸۶٫۷۴)، شاخص تودۀ بدنی۳٫۲۴± ۲۵٫۷۶ کیلوگرم بر متر مربع و میانگین درصد چربی ۲٫۶۵ ±۹٫۰۶ کمتر از میانگین درصد چربی بدنی تیمهای نخبۀ اروپایی (۹٫۱۴)، و سوماتوتایپ بازیکنان بهترتیب اندومورفی، مزومورفی و اکتومورفی ۲٫۱۲، ۵٫۴۹ و ۲٫۳۶ متفاوتتر از تیمهای نخبۀ اروپایی (۲٫۵۲و ۴٫۷۶و ۱٫۷۳) است. همچنین، ابعاد پیکری بازیکنان در پستهای مختلف با هم متفاوت بود. هریک از پستهای هندبال به ویژگیهای پیکری و سوماتوتایپ ویژهای نیاز دارند که مربیان و متخصصان امر استعدادیابی باید به آنها توجه داشته باشند. در نتیجه بهطور خلاصه بازیکنان هندبال ایرانی نخبه در مقایسه با بازیکنان تیمهای نخبۀ اروپایی سنگینوزنتر (حدود ۵ کیلوگرم)، و کوتاهقدترند (حدود ۱ تا ۳ سانتیمتر). علاوهبر این سوماتوتایپ بازیکنان ایرانی در پستهای مختلف و در مقایسه با تیمهای اروپایی متفاوت است.
کلیدواژگان
ابعاد پیکری؛ بازیکنان نخبۀ هندبال؛ سوماتوتایپ بدنی