الهه فرجی۱، امیر حسین براتی۲، حیدر صادقی۱، مصطفی علامی*۳، حمیدرضا فاتح۴
۱- گروه حرکات اصلاحی، دانشکده تربیتبدنی و علوم ورزشی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
۲- گروه آسیبشناسی و حرکات اصلاحی، دانشکده تربیتبدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
۳- گروه پژوهشی تجهیزات پزشکی و توانبخشی، پژوهشکده مهندسی و علوم پزشکی جانبازان، تهران، ایران ،
۴- گروه طب فیزیکی و توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
مجله طب جانباز
اهداف: مطالعات مختلف، اثرات متفاوتی از تمرینات ورزشی بر کمردرد را نشان دادهاند. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی تاثیر یک برنامه تمرینی مبتنی بر خانه بر کمردرد مزمن افراد قطع عضو یکطرفه زیر زانو بود.
مواد و روشها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی کنترلشده تصادفیشده با طرح پیشآزمون- پسآزمون در سال ۱۳۹۵، تعداد ۵۳ جانباز قطع عضو زیر زانو مبتلا به کمردرد مزمن که برای ارزیابی سلامت به مرکز ارتز و پروتز کوثر مراجعه کرده بودند، به روش نمونهگیری تصادفی انتخاب و بهصورت تصادفی ساده به دو گروه مداخله (۲۹ نفر) و کنترل (۲۴ نفر) تقسیم شدند. یک برنامه تمرینی سهماهه رهاسازی، کشش، فعالسازی و یکپارچهسازی مایوفاشیال (۵ روز در هفته) برای گروه مداخله اجرا شد، ولی گروه کنترل مداخلهای دریافت نکردند. برای اندازهگیری تاثیر تمرین بر کمردرد، از مقیاس عددی رتبهبندی، شاخص ناتوانی اوسستری، آزمون استقامتی شکمی و آزمون سورنسن اصلاحشده و سیگنالهای الکترومایوگرافی استفاده شد. تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS 20 و توسط آزمونهای T همبسته و T مستقل صورت گرفت.
یافتهها: در پایان برنامه تمرینی در گروه مداخله، کاهش معنیدار در نمره درد و شاخص ناتوانی و افزایش معنیدار استقامت عضلات اکستنسور کمری و استقامت عضلات فلکسور مشاهده شد (۰٫۰۵>p). فعالیت الکتریکی عضلات مولتیفیدوس و ارکتور اسپاینه کمری گروه مداخله نسبت به گروه کنترل نیز بهبود یافت (۰٫۰۵>p).
نتیجهگیری: یک برنامه جامع تمرینی با بخشهای رهاسازی، کشش، فعالسازی و یکپارچهسازی مایوفاشیال بر کمردرد افراد قطع عضو اندام تحتانی تاثیرگذار است.
واژههای کلیدی: کمر درد، تمریندرمانی، افراد با قطع عضو اندام تحتانی