فائزه ناصرخانی ؛ ۲ محمد حسین رضوانی؛ ۳ ناهید توفان
۱دانشگاه شاهرود
۲استادیار دانشگاه شاهرود
۳پزشک عمومی-دانشجوی دکتری آموزش پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
مجله پژوهش در ورزش دانشگاهی
تمرین ورزشی با محدودیت جریان خون، تمرینی مفید و مؤثر برای ارتقای سطح عملکرد ورزشکاران است. هدف این تحقیق، بررسی اثر یک جلسه تمرین روی نوارگردانبا محدودیت جریان خون بر سطح سرمی هورمونهای رشد، عامل رشد شبهانسولین-۱ و کورتیزول در دانشجویان دختر غیرفعال بود.سی دانشجوی دختر سالم با دامنۀ سنی ۱۹ تا ۲۴ سال که داوطلب شرکت در مطالعه بودند، به عنوان نمونه آماری انتخاب و به طور تصادفی درسه گروه قرار گرفتند: ۱٫ تمرین روی نوارگردانبا محدودیت جریان خون (با شدت دو مایل بر ساعت، پنج مرحلۀ دودقیقهای با یک دقیقه استراحت بین هر مرحله)؛ ۲٫ تمرین روی نوارگردانبدون محدودیت جریان خون (با همان حجم ورزش)؛ ۳٫ کنترل (با محدودیت جریان خون و بدون ورزش). سطح سرمی هورمونها در شرایط ناشتایی قبل و بلافاصله بعد از ورزش اندازهگیری شد. در پایان مطالعه، برای مقایسۀ تفاوت میانگین متغیرها در بین گروهها از آزمون آماری آنالیز واریانس یکطرفه و آزمون تعقیبی توکی و برای مقایسۀ تفاوتها قبل و بعد از ورزش از آزمون t همبسته استفاده شد. سطحمعناداری آماری ۰۵/۰P<تعیین شد. بر اساس تحلیل دادهها یک جلسه تمرین روی نوارگردانبا محدودیت جریان خون، باعث افزایش معنادار سطح سرمی هورمون رشد، عامل رشد شبهانسولین-۱ و کورتیزول در مقایسه با مقادیر پیش از ورزش شد (۰۵/۰P<). نتایج آزمون تحلیل واریانس یکطرفه نیز بین میانگین سطح سرمی هورمون رشد، عامل رشد شبهانسولین-۱ و کورتیزولِ سه گروه، پس از یک جلسه ورزش، تفاوت معناداری نشان داد (۰۵/۰P<). به طور کلی میتوان نتیجه گرفت که یک جلسه تمرین روی نوارگردان همراه با محدودیت جریان خون میتواند باعث افزایش بیشتر هورمونهای کاتابولیک ـ آنابولیک در دختران جوان غیرفعال شود، از این رو به لحاظ کاربردی به نظر میرسد محدودشدن جریان خون در تمرینِ راه رفتن روی نوارگردان، خود عامل مهمی در ایجاد پاسخهای حاد هورمونی است و محدودیت اجرایی کمتری در مقایسه با تمرینات قدرتی با شدت بالا دارد و در عین حال، اهدافی را که از تمرینات با شدت بالا انتظار میرود، برآورده میکند و برای طیف وسیعتری از مردم، از جمله افراد غیرفعال، ضعیف، بیمار و مسن قابل اجراست.
کلیدواژگان
محدودیت جریان خون؛ هورمون رشد؛ عامل رشد شبهانسولین-۱؛ کورتیزول