زهرا شهسواری ۱ ؛ محمدرضا دهخدا۲ ؛ حمید رجبی۲ ؛ سیدمحمد سیدی بیدگلی۳
۱دانشجوی دکتری، دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
۲دانشیار، دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
۳دانشجوی دکتری، دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
نشریه علوم زیستی ورزشی
هدف از پژوهش حاضر تعیین تأثیر پیشسرمایش بر متغیرهای فیزیولوژیکی، عملکردی و ادراکی مردان در یک فعالیت شدید واماندهساز در محیط گرم بود. آزمودنیها ۱۰ مرد سالم ورزشکار (میانگین سن ۸۹/۱±۴۰/۲۳ سال، وزن ۹۴/۸±۸۰/۶۹ کیلوگرم، قد ۹۸/۵±۱۷۲ سانتیمتر، چربی بدن ۳۹/۳±۹۳/۱۰ درصد) بودند. آزمودنیها در یک جلسۀ مجزا در آزمایشگاه حاضر شدند و vVO2maxآنها تعیین شد و سپس به دو گروه تقسیم شدند. فعالیت ورزشی در یک اتاقک گرمایی با دمای ۳۸ درجۀ سانتیگراد و رطوبت نسبی ۵۰ درصد انجام گرفت. یک گروه پیش از فعالیت به مدت ۳۰ دقیقه جلیقۀ یخ را میپوشیدند و در محیط گرم قرار میگرفتند و پس از گرم کردن با سرعت ۵۰ درصد vVO2max، سرعت نوار گردان به حد vVO2maxافزایش مییافت و تا واماندگی ادامه پیدا میکرد. متغیرهای ضربان قلب، دمای مرکزی بدن، مقدار لاکتات خون، و متغیرهای ادراکی و Tmax اندازهگیری شد. برای تجزیهوتحلیل دادهها از آزمونهای t وابسته، بونفرونی و تحلیل واریانس مکرر در سطح معناداری (۰۵/۰P =) استفاده شد. نتایج نشان داد پوشیدن جلیقۀ یخ بر Tmax (005/0P =)، شاخص درک فشار (۰۲۹/۰P =) و شاخص درک گرما (۰۰۱/۰P =) تأثیر معنادار داشت و عملکرد را ۲۷ درصد افزایش داد. اما بر دمای مرکزی بدن (۱۹۴/۰P =)، لاکتات خون (۰۵۱/۰P =) و تعداد تواتر قلبی (۰۰/۱P =) تأثیر معناداری نداشت. بهطور کلی نتایج نشان داد که پیشسرمایش بر عملکرد و متغیرهای ادراکی تأثیر دارد و بر متغیرهای فیزیولوژیکی تأثیر معناداری ندارد.
کلیدواژه ها
پیشسرمایش؛ فعالیت شدید واماندهساز؛ متغیرهای فیزیولوژیکی؛ متغیرهای عملکردی؛ متغیرهای ادراکی؛ محیط گرم