تأثیر هشت هفته تمرین هوازی بر برخی عوامل درگیر در متابولیسم کلسترول در هیپوکمپ و نقش آن در بهبود عملکرد شناختی رتهای نر ویستار
* تمرین هوازی، عملکرد شناختی، ABCA1* فیزیولوژی ورزشی و تندرستی ایران
مجله فیزیولوژی ورزشی
زهرا سرلک۱؛ مهتاب معظمی email 2؛ سیدرضا عطارزاده حسینی۳؛ رضا قراخانلو۴
۱دانشجوی دکترای فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه فردوسی مشهد
۲دانشیار فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه فردوسی مشهد
۳استاد فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه فردوسی مشهد
۴استاد فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
در مطالعات بهطور گسترده به متابولیسم لیپیدهای گردش خون توجه شده است، اما در سالهای اخیر به متابولیسم لیپید در مغز بهدلیل ارتباط با برخی اختلالهای عصبی توجه بیشتری شده است. مطالعات اخیر نشان دادهاند که برخی عوامل خطرزای شروع زودرس آلزایمر با متابولیسم کلسترول در ارتباط هستند؛ بنابراین، هدف از انجام پژوهش حاضر، تاثیر هشت هفته تمرین هوازی بر برخی عوامل درگیر در متابولیسم کلسترول در هیپوکمپ و نقش آن در بهبود عملکرد شناختی رتهای نر ویستار بود. آزمودنیهای پژوهش حاضر ۲۶ سر رت نر بالغ نژاد ویستار هشتهفتهای با میانگین وزنی ۲۰ ± ۱۹۵ گرم بودند که در ابتدا با روش تصادفی ساده به دو گروه تقسیم شدند: گروه تمرین (تمرین روی تریدمیل، پنج روز در هفته بهمدت هشت هفته) (۱۳ رت) و گروه استراحت (۱۳ رت). پس از هشت هفته رتهای هر گروه با روش تصادفی ساده به دو زیرگروه دیگر تقسیم شدند که از یک گروه آزمون رفتاری (هفت رت) گرفته شد و گروه دیگر (شش رت) برای بررسی متغیرهای مطالعهشده در پژوهش تشریح شدند. نتایج آزمون تحلیل واریانس یکراهة ماز آبی موریس بهبود معناداری را در یادگیری (P < 0.05) و حافظة (P < 0.05) رتهای گروه تجربی نسبت به گروه کنترل نشان داد. همچنین، نتایج آزمون تحلیل واریانس یکراهه افزایش معناداری را در بیان ژن هایAPOE (P < 0.05) و ABCA1 (P < 0.05) و نـبود تـفاوت معـنادار در سـطح Aβ۱-۴۲ مـحلـول (P > 0.05) در هیپوکمپ رتهای گروه تجربی نسبت به گروه کنترل نشان داد؛ بنابراین، تمرین هوازی با افزایش معناداری در بیان ژنهایAPOE و ABCA1 که از عوامل اصلی متابولیسم کلسترول در مغز هستند و در پاتولوژی بیماری آلزایمر نیز درگیرند، میتواند همراستا با بهبود عملکرد شناختی شیوهای مؤثر در پیشگیری از بیماری آلزایمر باشد.
کلیدواژهها
تمرین هوازی؛ عملکرد شناختی؛ ABCA1؛ APOE؛ Aβ۱-۴۲محلول، فیزیولوژی ورزشی