تأثیر هشت هفته تمرین مقاومتی و هوازی بر نیم‌رخ لیپیدی و سطح سرمی هپتوکاین HFREP1 در مردان چاق مبتلا به دیابت نوع دو

عباس کیهانیان۱؛ حمید اراضی ۲؛ مهدی کارگرفرد۳
۱دانشجوی دکتری فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه گیلان
۲دانشیار فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه گیلان
۳استاد فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه اصفهان

فیزیولوژی ورزشی

چکیده
شیوع فزایندة اضافه‌وزن و چاقی ابتلا به دیابت را درسراسر جهان افزایش داده است. پژوهش‌های قبلی آثار فعالیت بدنی و ورزش منظم را در افزایش حساسیت انسولین و بهبود متابولیسم گلوکز تأیید کرده‌اند؛ اما آثار آن بر هپتوکاین‌ها به‌عنوان القاکنندة مقاومت به انسولین روشن نشده است؛ بنابراین، هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تأثیر هشت هفته تمرین مقاومتی و هوازی بر نیم‌رخ لیپیدی و سطح سرمی هپتوکاین- پروتئین وابسته به فیبرینوژن مشتق‌شده از هپاتوسیت (HFREP1 ) در مردان چاق مبتلا به دیابت نوع دو بود. تعداد ۳۴ بیمار مبتلا به دیابت نوع دو به‌صورت تصادفی در سه گروه تمرین هوازی (سن۸۳/۱ ± ۴۱/۵۲ سال و BMI 33/3± ۴۰/۳۲ کیلوگرم/ مترمربع)، مقاومتی (سن ۵/۱± ۴۵/۵۲ سال و BMI 20/1± ۲۰/۳۱ کیلوگرم/ مترمربع) و کنترل (سن ۱۳/۱± ۰۹/۵۳ سال و BMI        ۸۸/۲  ± ۶۰/۳۲ کیلوگرم/ مترمربع) قرار گرفتند. گروه‌های تجربی هشت هفته تمرین مقاومتی و هوازی انجام دادند. در این پژوهش، متغیرهای HFREP1، قند خون ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله، مقاومت ­انسولینی، تری‌گلیسیرید، کلسترول تام، لیپوپروتئین کم‌چگال و لیپوپروتئین­ پرچگال، قبل و بعد از دورة تمرینی به‌ترتیب با روش‌های آزمایشگاهی الایزا، HPLC و فتومتریک آنزیماتیک اندازه‌گیری شدند. پس از تعیین نرمال بودن داددها توسط آزمون شاپیرو- ویلک، از آزمونآنالیز کو واریانس و آزمون تعقیبی بانفرونی برای مقایسة داده‌های سه گروه استفاده شد. همچنین، سطح معناداری برای تمام تحلیل‌های آماری P < 0.05 درنظر گرفته شد. تمرینات مقاومتی و هوازی، هر دو بر فاکتورهای مقاومت انسولینی و نیم‌رخ لیپیدی مؤثر بودند و سبب کاهش HFREP1، قند­خون­ ناشتا، هموگلوبین ­گلیکوزیله، مقاومت ­انسولینی، تری‌گلیسیرید، کلسترول ­تام و لیپوپروتئین ­کم‌چگال شدند؛ در‌حالی‌که لیپوپروتئین­ پر­چگال افزایش یافت. همچنین، در تمام فاکتورها به‌جز مقاومت انسولینی، لیپوپروتئین ­پر­چگال و لیپوپروتئین ­کم‌چگال در گروه مقاومتی تغییرات بیشتری در مقایسه با گروه استقامتی مشاهده شد (P > 0.05). هر دو تمرین مقاومتی و هوازی می‌توانند بر مقاومت انسولینی و نیم‌رخ لیپیدی مؤثر باشند؛ اما به‌نظر می‌رسد تأثیرگذاری تمرینات مقاومتی بر هپتوکاین­ های موثر بر مقاومت انسولین و نیمرخ لیپیدی بیشتر است.
کلیدواژه‌ها
دیابت نوع دو؛ تمرین هوازی؛ تمرین مقاومتی؛ نیم‌رخ لیپیدی؛ HFREP1

متن کامل