۵دانشجوی دکتری فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایرانآیدین ولیزاده ۱ ؛ علی اکبرنژاد۲ ؛ مرتضی یاری۳ ؛ ادریس باوردی مقدم۴ ؛ علی رجبی۵
۱مربی، دانشکدۀ علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
۲دانشیار، دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
۳کارشناسارشد فیزیولوژی ورزشی، دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
۴کارشناسارشد، دانشگاه خوارزمی تهران، تهران، ایران
۵دانشجوی دکتری فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
نشریه علوم زیستی ورزشی
هدف مطالعۀ حاضر، بررسی تأثیرات مصرف خوراکی اسانس نعناع در بهبود علائم DOMS بود. بدین منظور ۲۰ داوطلب دانشجوی مرد سالم دانشگاه محقق اردبیلی (سن ۷/۱±۳۷/۲۱ سال) بهطور تصادفی به دو گروه تجربی (۱۰ نفر) و کنترل (۱۰ نفر) تقسیم شدند. گروه تجربی روزانه ۵۰ میکرولیتر اسانس نعناع در ۵۰۰ میلیلیتر آبمعدنی به مدت ۱۰ روز و گروه کنترل، به همان میزان آبمعدنی (دارونما) مصرف کردند. ۷ روز پس از مصرف، پروتکل تمرینی با دستگاه پرس پا و وزنه معادل ۸۰ درصد حداکثر نیروی ایزوتونیک در چهار نوبت و هر نوبت تا واماندگی اجرا شد. در فاصلۀ زمانی قبل، ۱، ۲۴، ۴۸ و ۷۲ ساعت پس از انجام پروتکل تمرینی، متغیرهای مورد نظر اندازهگیری شدند. از آزمون آنالیز واریانس با اندازهگیریهای مکرر برای مقایسۀ تفاوت درونگروهی و از آزمون تی مستقل برای مقایسۀ تفاوت بینگروهی در سطح معناداری ۰۵/۰>P و از آزمون Cohen’s d برای برآورد اندازۀ اثر استفاده شد. یافتهها نشان داد که مصرف ۱۰ روز اسانس نعناع مانع بروز علائم DOMS نشد. اما کاهش معناداری در غلظت آنزیم CPK، LDH، (۰۰۱/۰P=) هورمون کورتیزول (۰۱/۰P=) و میزان درد و التهاب (۰۰۱/۰P=) در گروه نعناع نسبت به گروه کنترل مشاهده شد. حداکثر نیروی ایزوتونیک در گروه تجربی در مقایسه با گروه کنترل کاهش معناداری را نشان داد (۰۰۱/۰P=). دامنۀ حرکتی مفصل زانوی گروه تجربی در مقایسه با گروه کنترل التهاب کمتری را نشان داد (۰۵/۰P=). بهطور کلی نتایج نشان داد که مصرف ۱۰ روزۀ اسانس نعناع نمیتواند از بروز علائم شیمیایی، عملکردی و ظاهری کوفتگی عضلانی تأخیری جلوگیری کند. اما در دورۀ بازگشت به حالت اولیه میتواند تأثیرات مفیدی داشته باشد.
کلیدواژه ها
اسانس نعناع؛ کوفتگی عضلانی تأخیری؛ کراتین فسفوکیناز؛ لاکتات دهیدروژناز؛ مردان غیرفعال