حمید حسینی، ضیاء فلاح محمدی *، فرهاد ولی زادگان
دانشیارفیزیولوژی ورزشی دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه مازندران
مجله پزشکی ارومیه
پیشزمینه و هدف: هدف مطالعه حاضر تعیین اثر پیشدرمان شش هفته فعالیت ورزشی شنا همراه با تزریق مکمل ویتامین D بر سطوح فاکتور رشد عصب (Nerve Growth Factor; NGF) موشهای صحرایی ماده نژاد لوئیز بود.
مواد و روش کار: این مطالعه از نوع تجربی است؛ که روی موشهای ماده نژاد لوئیز انجام شد. در این پژوهش حیوانات بهطور تصادفی به ۹ گروه (هر گروه ۵ سر) شامل گروهشم، کنترل سالم، کنترل اماس، ویتامین D سالم، ویتامین D اماس، شنای سالم، شنای اماس، ترکیبی سالم و ترکیبی اماس تقسیم شدند. برنامه تمرین شامل روزانه یک ساعت شنا به مدت ۶ هفته و ۵ روز در هفته بود. علاوه بر این، در گروههای مکمل مقدار ۲ نانوگرم ویتامین D در ۲/۰ میلیگرم روغن کنجد حلشده و بهصورت درون صفاقی یک روز در میان و به مدت ۲ هفته به هر حیوان تزریق شد. سطوح NGF به روش الایزا اندازهگیری شد.
یافتهها: نتایج این مطالعه نشان میدهد که سطوح NGF در هر یک از گروههای مکمل ویتامین D اماس و تمرین شنای اماس در مقایسه با گروه کنترل اماس بهطور معنیداری افزایش یافت (به ترتیب، ۰۴۹/۰=p و ۰۰۶/۰=p). همچنین سطح این پروتئین در گروه ترکیبی اماس نیز نسبت به کنترل مشابه بهطور معنیداری افزایش یافت (۰۰۴/۰=P). علاوه بر این وزن گروههای مکمل ویتامین D اماس، تمرین شنای اماس و ترکیبی اماس در مقایسه با کنترل اماس افزایش یافت که این افزایش تنها در گروه ویتامین دی اماس به حد معنیداری نرسید (به ترتیب ۱۶۴/۰=p، ۰۰۱/۰=p، ۰۱۶/۰=p).
بحث و نتیجهگیری: از یافتهها میتوان چنین نتیجه گرفت که احتمالاً پیشدرمان با استفاده از تمرینات میانمدت شنا و تزریق ویتامین D، از طریق افزایش سطوح NGF، در حفاظت عصبی مؤثر است. ازاینرو به نظر میرسد که تمرینات شنا رویکردی مناسب جهت افزایش حفاظت سلولهای عصبی بافت مغز در برابر عوامل مستعد کنندهی بیماری اماس و ارتقای سطح سلامت مغز است.
واژههای کلیدی: مالتیپل اسکلروزیس، ویتامین D، تمرین شنا، فاکتور رشد عصبی.