تأثیر دو نوع فعالیت بدنی، بر پاسخ VEGF-A سرمی ‌مردان غیر‌ورزشکار

علی اصغر رواسی؛ ^۲مهدی یادگاری ؛ ^۳سیروس چوبینه

از جمله سازگاری‌های مهمی ‌که در پی تمرینات ورزشی رخ می‌دهد، افزایش چگالی مویرگی یا آنژیوژنز است.  فاکتور رشد آندوتلیال عروقی (VEGF) نقش میتوژنیک برای سلول‌های آندوتلیال دارد و واسطۀ مهمی در فرایند آنژیوژنز به‌شمار می‌رود. هدف از تحقیق حاضر، مقایسۀ تأثیر دو نوع فعالیت بدنی بر پاسخ VEGF-A سرمی ‌در مردان غیر‌ورزشکار بود. به همین منظور ۱۱ مرد غیر‌ورزشکار (میانگین سنی۸۰/۲۳ سال) به‌صورت داوطلبانه انتخاب شدند و به اجرای یک جلسه فعالیت هوازی پیشرونده و تناوبی شدید پرداختند. نمونه‌های خونی قبل، بلافاصله و دو ساعت بعد از اجرا گرفته شد. از آزمون آماری آنالیز واریانس با اندازه‌های تکراری (Repeated Measures)، برای بررسی تغییرات درون‌گروهی VEGF و از آزمون آمار استنباطی t  مستقل برای مقایسۀ داده‌های برآمده از دو نوع فعالیت بدنی استفاده شد. اجرای یک جلسه فعالیت هوازی پیشرونده موجب افزایش VEGF-A سرمی ‌بلافاصله بعد از اجرا شد (۴۴/۳۱ درصد). همچنین دو ساعت بعد از اجرای این فعالیت، سطح VEGF-A سرمی ‌همچنان به افزایش خود ادامه داد و نسبت به سطح استراحتی ۹۰/۵۹ درصد افزایش یافت. بلافاصله بعد از اجرای فعالیت تناوبی شدید، سطح VEGF-A سرمی ‌کاهش یافت (۷۴/۱۰ درصد)، اما دو ساعت بعد از اجرا نسبت به سطح استراحتی، افزایش ۲۰/۱۳درصدی نشان داد. بررسی‌های مقایسه‌ای بین دو فعالیت هوازی پیشرونده و تناوبی شدید نشان داد که اختلاف معناداری بین این دو نوع فعالیت در میزان اثرگذاری بر سطوح VEGF-A سرمی ‌مردان غیر‌ورزشکار، در سه مرحلۀ قبل (۲۵۷/۰P=)، بلافاصله (۶۲۰/۰P=) و دو ساعت بعد از اجرا (۷۰۴/۰P=) وجود ندارد. بر اساس یافته‌های این تحقیق، اجرای یک جلسه فعالیت هوازی پیشرونده و یک جلسه فعالیت تناوبی شدید، به یک اندازه می‌توانند سطوح فاکتور آنژیوژنیکی VEGF-A سرمی ‌مردان غیر‌ورزشکار را تحت تأثیر قرار دهند.

کلیدواژگان: آنژیوژنز؛ فاکتور رشد آندوتلیال عروقی؛ فعالیت هوازی پیشرونده؛ فعالیت تناوبی شدید