تأثیر تمرین تناوبی با شدت بالا بر سطوح سرمی آیرزین و هورمون رشد فیبروبلاستی ۲۱ (FGF-21) و مقاومت به انسولین در رت‌های نر چاق

موسی خلفی ، دکتر حمید محبی ، دکتر پوران کریمی

مجله غدد درون ریز و متابولیسم ایران

چکیده

مقدمه: هدف پژوهش حاضر، بررسی آثار تمرینات ورزشی تناوبی با شدت بالا (HIIT) و تداومی با شدت متوسط (MICT) بر آیرزین، فاکتور رشد فیبروبلاستی-۲۱ (FGF-21) و مقاومت به انسولین در رت‌های نر چاق بود. مواد و روش‌ها: ۴۰ سر رت نر در دو گروه به مدت ۱۰ هفته تحت رژیم غذایی پرچرب (۳۲ سر) و رژیم غذایی استاندارد (۸ سر) قرار گرفتند. پس از القاء چاقی، ۸ سر رت از گروه رژیم غذایی پرچرب (O) و ۸ سر رت گروه رژیم غذایی استاندارد (C) قربانی شده و سایر رت‌های چاق به‌ طور تصادفی به ۳ گروه شاهد چاق (OC)، تمرین تداومی با شدت متوسط (MICT) و تمرین تناوبی با شدت بالا (HIIT) تقسیم شدند. پروتکل HIIT شامل ۱۰ مرحله فعالیت ۴ دقیقه‌ای با شدت معادل ۸۵ تا ۹۰ درصد VO2max و با دوره‌های استراحتی فعال ۲ دقیقه‌ای بود و پروتکل MICT با شدت معادل ۶۵ تا ۷۰ درصد  VO2maxبا مسافت طی شده همسان با پروتکل HIIT بود که هر دو پروتکل به مدت ۱۲ هفته و ۵ جلسه در هر هفته اجرا شدند. نمونه­های سرمی در دو مرحله (قبل و بعد از اعمال پروتکل­های تمرینی) برای اندازه‌گیری سطوح سرمی آیرزین، FGF-21، انسولین و گلوکز به روش الایزا جمع‌آوری شد. یافته‌ها: در گروه HIIT نسبت به گروه OC سطوح سرمی آیرزین (۹۳/۰±۴۳/۶ نانوگرم در میلی‌لیتر در مقابل ۶۱/۰±۶۱/۴ نانوگرم در میلی‌لیتر، ۰۰۳/۰P=) وFGF-21 (5/206±۱۶۵۸ نانوگرم در لیتر در برابر ۹۷/۱۲۵±۱۰۹۳ نانوگرم در لیتر، ۰۰۷/۰P=) به صورت معنی‌داری افزایش یافت. در حالی ‌که MICT اثرات معنی‌داری بر دو هورمون آیرزین و FGF-21 نداشت (به ترتیب ۰۰/۱P=، ۲۹/۰P=). هم‌چنین در هر دو گروه HIIT وMICT نسبت به گروه OC سطوح سرمی گلوکز (HIIT: 07/4±۱۶/۱۱۱ میلی‌گرم در دسی‌لیتر، MICT: 37/1±۵/۱۱۷ میلی‌گرم در دسی‌لیتر در برابر ۲۱/۱۳±۶۶/۱۵۴ میلی‌گرم در دسی‌لیتر، به ترتیب ۰۰۱/۰P=، ۰۰۱/۰P=) و شاخص مقاومت به انسولین (HIIT: 20/0±۹۶/۱، MICT: 46/0±۵۳/۲ در برابر ۵۴/۰±۸۹/۳، به ترتیب ۰۰۱/۰P=، ۰۱/۰P=) به صورت معنی‌داری کاهش یافتند؛ اما کاهش انسولین سرم (۱۵/۰±۴۹/۱ نانوگرم در میلی‌لیتر در برابر ۴۳/۰±۱۴/۲ نانوگرم در میلی‌لیتر، ۰۱۸/۰P=) تنها در گروه HIIT معنی‌دار بود. نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد که هر دو پروتکل تمرینی HIIT و MICT منجر به بهبود مقاومت به انسولین در رت‌های چاق می‌شوند. با این‌ حال افزایش آیرزین و FGF-21 سرمی تنها در گروه HIIT قابل توجه بود که نشان می‌دهد شدت فعالیت ورزشی نقش مهمی در تنظیم ترشح این هورمون‌ها دارد.

واژه‌های کلیدی: تمرین تناوبی با شدت بالا، هورمون رشد فیبروبلاستی ۲۱، آیرزین، مقاومت به انسولین

متن کامل رایگان