تأثير دو نوع تمرين هوازی در دو شرايط متفاوت دمايی روی شاخص‌های مقاومت راه‎های هوايی و برونکواسپاسم دانش‌آموزان پسر ورزشکار

محمود اصل‌محمدی‌زاده^*، محسن قنبرزاده^۲، عبدالحميد حبيبی^۲، مسعود نيکبخت^۲ ، علی تقوی‌عروه

چکيده زمينه: سيستم تنفسی تنها سيستم درونی بدن است که به‌طور مستقيم در معرض تماس با دما و رطوبت محيطی واکنشی متفاوت بروز می‌دهد. همجنين تعداد تنفس در شرايط استراحت و فعاليت در نوجوانان به‌دليل عمق کمتر آن نسبت به افراد بزرگسال در شرايط محيطی مختلف بيشتر است. بنابراين می‌طلبد که عوارض ناشی از افزايش تعداد تنفس در اين افراد مورد بررسی قرار گيرد. لذا هدف اين پژوهش بررسی مقاومت راه‌های هوايی و وضعيت برونکواسپاسم در دو شرايط متفاوت هوای گرم و سرد در نوجوانان پسر ورزشکار می‌باشد.

مواد و روش‌ها: ۳۵ دانش‌آموز داوطلب هنرستان پوريای ولی شهرستان اهواز (۱۸-۱۶) سال با ميانگين قد (۱۷۸ سانتی‌متر)، وزن (۶۶ کيلوگرم)، شاخص توده بدنی ۱۴/۲۵، شاخص عملکرد ريوی (FVC) 92 درصد، همچنين در فصل زمستان دمای هوا ۱۴ درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی ۶۸ درصد و در فصل بهار دمای هوا ۴۲ درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی ۷۶ درصد بوده است که قبل از اجرای آزمون‌ها اندازه‌گيری ثبت شده‌اند. برای اندازه‌گيری شدت پايين تمرين از پروتکل هوازی بالک استفاده شده است.همچنين برای اندازه‌گيری شدت بالای تمرين از آزمون هوازی استراند روی نوارگردان در دو فصل زمستان (دی ماه) و بهار (خرداد ماه) صورت گرفته است. در فصول مذکور قبل و بعد از اجرای آزمون‌های ورزشی شاخص‌های FVC، FEV1، FVC/ FEV1 اندازه‌گيری شدند. با بهره‌گيری از آزمون t همبسته و مستقل نتايج پس ازمون با درجه اعتباری (۰۵/۰>P) در دو دمای متفاوت و در دو شدت بالا و پايين تمرين مورد مقايسه قرار گرفته است.

يافته‌ها: نتايج تحقيق نشان داد که شاخص‌های پس آزمون FEV1 و FEV1/FVC نسبت به پيش آزمون طی آزمون بالک در زمستان و بهار و همچنين آزمون استراند در زمستان و بهار اختلاف معنی‌داری را داشته است. همچنين بين نتايج آزمون بالک و استراند در فصل زمستان و بهار اختلاف معنی‌داری مشاهده شد. بنابر نتايج حاصله فقط تعداد ۴ نفر (۱۴ درصد) متعاقب اجرای فعاليت با شدت پايين در فصل بهار دچار برونکواسپاسم و مقاومت در راه هوايی گرديدند. از طرفی فعاليت با شدت بالا در فصل زمستان در ۱۴ نفر يا ۴۰ درصد آزمودنی‌ها موجب برونکواسپاسم و افزايش مقاومت در راه‌های هوايی شده‌اند.

نتيجه‌گيری: به‌طور کلی تمرين با شدت بالا در شرايط هوای سرد سبب تحريک بيشتر مجرای(مجاری) نای و محدوديت در جريان هوای ورودی به ريه‌ها (نسبت به تمرين با شدت پايين در هوای گرم) در دانش آموزان پسر می‌شود.

واژه‌هاي كليدي: برونکواسپاسم ناشي از ورزش، دما، ورزشکاران، تمرين هوازي،

دانلود رایگان مقاله