مریم ابراهیمی۱؛ رزیتا فتحی ۲؛ زربخت انصاری پیرسرایی۳؛ الهه طالبی گرکانی۲
۱دکتری بیوشیمی و متابولیسم ورزشی، دانشگاه مازندران
۲دانشیار بیوشیمی و متابولیسم ورزشی، دانشگاه مازندران
۳دانشیار علوم دامی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری
مجله فیزیولوژی ورزشی
بهمنظور بررسی سوختوساز کبدی لیپیدها، ۴۴ سر موش صحرایی نر نژاد ویستار بهطور تصادفی در دو گروه با رژیم غذایی طبیعی و پرچرب قرار گرفتند. هر گروه به سه زیرگروه کنترل، گروه با تمرین هوازی متوسط و گروه با تمرین هوازی شدید تقسیم شد. پس از هشت هفته تمرین، بیان نسبی ژنهای گیرندۀ X فارنزوید (FXR)، گیرندۀ فعالشده با تکثیر پرواکسیزوم آلفا (PPAR-α) و پروتئین پیوندی عنصر تنظیمی استرول c1 (SREBP-1c) در بافت کبد مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین، مقادیر پلاسمایی نیمرخ لیپید و آنزیمهای آمینوترنسفراز برای مطالعات بیشتر اندازهگیری شد. دادهها نیز توسط آزمون تحلیل واریانس دوسویه و در نرمافزار اس.پی.اس.اس نسخۀ ۲۲، در سطح معناداری ۹۵ درصد تجزیهوتحلیل گردید. برمبنای نتایج، رژیم غذایی پرچرب باعث اختلال لیپید و احتمالاً آسیب کبدی شده و تنها بیان ژن SREBP-1c را افزایش داده است. همچنین، باوجوداینکه تمرین اثری بر بیان ژن FXR نداشته است؛ اما بیان PPAR-α مستقل از شدت تمرین در گروههای با رژیم غذای پرچرب را افزایش داده است. نتایج حاکی از آن هستند که بیان SREBP-1c در گروه با تغذیۀ طبیعی با تمرین شدید کاهش پیدا کرده است. بهطورکلی، اختلال لیپید و تجمع چربی در بافت کبد میتواند از عواقب مصرف رژیمهای پرچرب باشد که احتمالاً از طریق افزایش بیان SREBP-1c که منجر به فعالشدن مسیرهای لیپوژنیک میشود، صورت میگیرد؛ اگرچه مداخلات تمرینی این پژوهش بیان ژنها را تغییر داد؛ اما اثر مشهودی بر پروفایل لیپید و آمینوترنسفرازها نداشت.
کلیدواژه ها
رژیم غذایی پرچرب؛ تمرین هوازی؛ FXR؛ PPAR-α؛ SREBP-1c