ندا بدری؛ ۲محمدرضا حامدی نیا ؛ ۳امیرحسین حقیقی
۱کارشناس ارشد فیزیولوژی ورزش، دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
۲استاد گروه فیزیولوژی ورزش، دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
۳دانشیار گروه فیزیولوژی ورزش، دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
علوم زیستی ورزش
چکیده
هدف از تحقیق حاضر، بررسی تأثیر دورۀ قاعدگی بر متابولیسم سوبسترا، مصرف انرژی و عملکرد طی فعالیت فزایندۀ واماندهساز در دختران دانشجو بود. به این منظور پانزده دانشجوی دختر (با میانگین سن ۴۷/۱± ۱۷/۲۱ سال و شاخص تودۀ بدنی ۷۱/۱ ± ۵۵/۲۰ کیلوگرم بر مترمربع) بهطور داوطلبانه در این تحقیق شرکت کردند. طرح تحقیق در سه مرحلۀ خونروی، فولیکولی و مرحلۀ انتهایی لوتئال از چرخۀ قاعدگی تنظیم شد. پروتکل ورزشی بهصورت فزاینده تا واماندگی ادامه یافت. اکسیژن و دیاکسیدکربن دم و بازدمی آزمودنیها نیم ساعت قبل از فعالیت در حالت خوابیده (حالت پایه)، حین فعالیت فزاینده تا واماندگی و یک ساعت بعد از اتمام برنامۀ تمرینی در حالت خوابیده بهعنوان EPOC جمعآوری و تجزیهوتحلیل شد. مقدار اکسیداسیون چربی، کربوهیدرات و هزینۀ انرژی از طریق فرمولهای فراین و کالریسنجی غیرمستقیم اندازهگیری شد. دادهها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون ANOVA با اندازهگیری مکرر تحلیل شد. نتایج نشان داد که تفاوت معناداری در انرژی مصرفی، عملکرد، اکسیداسیون کربوهیدرات و چربی در مراحل مختلف قاعدگی (خونروی، فولیکولی و لوتئال)، طی تمرین فزاینده تا واماندگی وجود ندارد. در فعالیت ورزشی فزاینده، کالری مصرفی و اکسیداسیون کربوهیدرات و چربی در مرحلۀ خونروی، ابتدای فولیکولی و انتهای لوتئالی احتمالاٌ بهسبب عدم تفاوت زیاد بین غلظت هورمون های استروژن و پروژسترون در دختران جوان تفاوت چشمگیری ندارد.
کلیدواژگان: دختران جوان؛ دورۀ قاعدگی؛ عملکرد؛ فعالیت فزاینده تا واماندگی؛ متابولیسم سوبسترا