سکينه مويد محسنی، حميده روحانی، مرضيه اقتداردوست، سيدمحمدرضا عمادی، مهرداد روغنی ، طوبی غضنفری*
استاد گروه ايمونولوژی ومرکز تحقيقاتی تنظيم پاسخهای ايمنی دانشکده پزشکی دانشگاه شاهد، تهران، ايران
مجله پزشکی دانشور
مقدمه و هدف: در طب سنتی ايران، از سير با نام علمی Allium Sativum برای درمان بيماریهای مختلف، مانند عفونتها، سرطانها و … يا شدهاست. نيتريک اکسايد، طی پاسخهای ايمنی و التهابی توليدمیشود. با توجه به اثرهای متعدد سير و اعمالی مختلف که نيتريک اکسايد در بدن انجاممیدهد، برآن شديم تا در اين مطالعه، اثر عصاره سير را برسطح سرمی متابوليتهای نيتريک اکسايد ( نيترات و نيتريت) موشهای balb/c بسنجيم. مواد و روشها: ۳۰ سر موش balb/c ماده شش تا هشت هفته بهطور تصادفی به شش گروه تقسيمشدند؛ سه گروه، موشهای گروههای دارو که روزانه،۲۰ ميلیگرم برکيلوگرم عصاره سير [دريافتمیکردند و سه گروه نيز]، گروههای کنترل که همحجم آن، سرم فيزيولوژی بهصورت درونصفاقی میگرفتند. موشها (گروه کنترل) در سه گروه مجزا ۲۴ ساعت، يک هفته و دو هفته پس از آخرين تجويز کشتهشدند. پس از تهيه سرم، ميزان نيتريت و نيترات هر سرم با روش گريس سنجيده و نتايج بهدستآمده با آزمون آماری تی- استيودنت بررسیشدند. نتايج: سطح نيتريت اوليه سرمی، ۲۴ ساعت و يک هفته پس از آخرين تجويز عصاره سير ۵/۷ و ۲۹ درصد و سطح نيترات + نيتريت ۴۲ و ۱۲ درصد، نسبتبه گروه کنترل افزايشيافتهاست. دو هفته پس از آخرين تجويز نسبتبه گروه کنترل نيتريت اوليه ۵/۲ درصد کاهش ولی سطح نيترات + نيتريت به ميزان ۸/۴ درصد افزايشيافتهاست. هيچيک از اختلافهای مشاهدهشده با آزمون T-Test از نظر آماری معنیدار نبود. نتيجهگيری: عصاره سير، موجب افزايش سطح سرمی متابوليتهای نيتريک اکسايد میشود ولی اين تأثير از نظر آماری، معنیدار نيست و اين اثر سير تا دو هفته پس از تجويز باقی میماند اما به مرور زمان، ضعيف میشود.
واژههای کلیدی: سير، نيتريک اکسايد سرمی، واکنش گريس، استونيتريل، موش balb/c،