ارزيابی ريسک ابتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی اندام های فوقانی کاربران رايانه يک شرکت

علی درمحمدی ، اسماعيل زارعی ^*، محمد نورمحمدی ، ولی سرسنگی ، حسين امجد سردرودی ، مهدی اصغری

زمينه و هدف: گسترش و استفاده روزافزون کامپيوتر در تمامی عرصه‌های صنعتی و اجتماعی باعث افزايش چشمگير اختلالات اسکلتی عضلانی در اندام‌های فوقانی شده است. هدف از اين مطالعه تعيين شيوع اختلالات اسکلتی عضلانی اندام های فوقانی، ارزيابی ريسک ابتلا به آنها و ارتباط آنها با ويژگی‌های دموگرافيک در ميان کاربران رايانه يک شرکت برق می‌باشد. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه توصيفی- تحليلی، به صورت مقطعی ، تمام کاربران رايانه شاغل در واحدهای اداری (۶۰ نفر) يک شرکت برق که در سال ۱۳۹۰ دارای معيارهای ورود به مطالعه بودند، انتخاب شدند. در اين مطالعه از پرسشنامه نورديک و روش RULA استفاده گرديد. داده‌های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS13 و با آزمون‌های آماری Chi-Square و Independent Sample T- test مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: نتايج به‌دست آمده از پرسشنامه مشخص نمود که بيشترين نارحتی در يک سال گذشته به ترتيب مربوط به کمر (۸۰ درصد)، گردن (۳/۷۳ درصد)، مچ/ دست (۳/۷۳ درصد) و شانه‌ (۷/۴۶ درصد) بوده است. بين شيوع اختلالات اسکلتی عضلانی در ناحيه کمر با متغيرهای سن، قد و سابقه کار ارتباط معناداری وجود دارد (۰۵/۰>p). لذا نتايج روش رولا نشان داد که ۳/۷۳ درصد از کاربران رايانه از نظر پوسچر کاری در معرض ريسک متوسط، ۷/۶ درصد در ريسک بالا و ۲۰ درصد در ريسک خيلی بالا قرار دارند. نتيجه‌گيری: کاربران رايانه در سطح ريسک متوسط تا بسيار بالا بوده و در نتيجه بايد بر طبق سطح الويت اقدام اصلاحی تعيين شده، مداخله ارگونوميک و تغييرات متناسب با شرايط کاری انجام گيرد. در جهت پيشگيری از اختلالات و اثربخشی بيشتر، آموزش‌های ارگونومی کار بار رايانه به پرسنل داده شد و پيشنهاداتی در اين زمينه ارائه گرديد.

واژه‌هاي كليدي: اختلالات اسکلتی عضلانی، کاربران رایانه

Background and aims: Development and rapid increase of computer usage in all aspects of industry and society has been caused remarkable increase in musculoskeletal disorders of upper limbs. So, this study was conducted to determine the prevalence of upper musculoskeletal limbs disorders, to assess potential risk to them and their relations with demographic characteristics among computer users of a power company`s Computer Users. Materials and Methods: In this cross sectional and descriptive – analytic study, all computer users who worked in official units (60 people) of a power company that had entry criteria were chosen in 1390. In this study, Nordic questionnaire and RULA method were used. Data gathering was analyzed by applying SPSS13 software, statistical tests, Chi-Square and Independent Sample T- test. Results: The results of the questionnaire revealed that the most pain was related to back (80.00%), neck (73.30%), arms/ wrists (73.30%), and shoulder (46.70%) respectively, in past year. There was also significant relation between the outbreak of back musculoskeletal disorders with age variations, job experience, and users` length (p<0.05). The results of RULA revealed that 73.3%, 6.7% and 20% of computer users were exposed to medium, high, and very high risk of exposure to work, respectively. Conclusion: Computer users were determined from the medium risk level to very high risk level. Thus, in accordance with determined priority level of corrective action, ergonomic intervention and changes commensurate with working condition should be carried out. In order to prevent disorders and obtaining more efficiency, ergonomic instructions related to working with computer were trained to staffs and recommendations were presented in this field.

Keywords: Musculoskeletal disorders, Computer users