افسانه طلايی* ، نويدرضا مشايخی۲
گروه اندوکرينولوژی، مرکز تحقيقات اختلالات تيروييد، دانشگاه علوم پزشکی اراک
۲- گروه قلب، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اراک
زمينه: وقوع همزمان عوامل خطرساز برای هم ديابت نوع دو و هم بيماری عروق کرونر، نشان از وجود “سندرم متابوليک” دارد. مطالعات نشان دادهاند که ويتامين D ارتباط معکوس با اجزای سندرم متابوليک از قبيل نمايه جرمی بدن (BMI)، فشارخون سيستوليک، اندازه دور کمر، قندخون ناشتا، مقاومت به انسولين و LDL کلسترول دارد. بنابراين در اين مطالعه ارتباط سندرم متابوليک و سطح ويتامين D بررسی گرديد. مواد و روشها: در اين مطالعه مورد- شاهدی، از بيماران مراجعه کننده به درمانگاههای خصوصی و دولتی، بهروش نمونهگيری آسان، ۷۰ بيمار مبتلا به سندرم متابوليک و ۷۰ بيمار دارای اضافه وزن که مبتلا به سندرم متابوليک نبودند، انتخاب شدند. آزمايشهای مختلف جهت بررسی پروفايل ليپيد، ۲۵ هيدروکسی ويتامين D، انسولين و قندخون ناشتا انجام شد. فشار خون اندازهگيری و معاينات گوناگون مانند دورکمر، وزن و قد انجام شد. سندرم متابوليک بر اساس معيارهای ATPIII، تشخيص داده شد و سطح ۲۵ هيدروکسی ويتامين D سرم با استفاده از آزمون Mann-Whitney –U و Student –t-test در دو گروه مقايسه شد. يافتهها: شرکت کنندگان در اين مطالعه ۶۳ درصد زن بودند. شيوع کمبود ويتامين D برحسب ۲۰D (OH)25 نانوگرم بر ميلیليتر، ۴/۷۱ درصد و ۲/۲۶ درصد بهترتيب در گروه متابوليک و کنترل بود. ميانگين ويتامين D در گروه متابوليک ۲۲±۲۰ و در گروه کنترل ۱۷±۲۷ نانوگرم بر ميلیليتر بود (۰۱/۰P=). نتيجهگيری: يافتههای بررسی کنونی نشان میدهد که بين کمبود ويتامين D و سندرم متابوليک ارتباط مشخصی وجود دارد و کمبود ويتامين D با مکانيسمهای مختلف در ايجاد سندرم متابوليک نقش دارد.
واژههای کلیدی: ديابت، سندرم متابوليک، کمبود، ويتامين D،