مهدی کارگرفرد ؛ ۲ صالح افراسیابی
۱دانشیار دانشگاه اصفهان
۲کارشناس ارشد دانشگاه اصفهان
مجله فیزیولوژی ورزشی
هدف از مطالعۀ حاضر، تعیین اثر ۱۲ هفته تمرین هوازی بر سطوح کاتکولامینها و آمادگی قلبی تنفسی در دانشآموزان مبتلا به اختلال بیشفعالی/ نقص توجه بود. در یک مطالعۀ نیمهتجربی با طرح پیشآزمون ـ پسآزمون با گروه کنترل، ۶۰ نفر دانشآموز بیشفعال مقطع ابتدایی از بین دانشآموزان مبتلا به اختلال بیشفعالی/ نقص توجه با استفاده از پرسشنامۀ تشخیصی کانرز بهصورت داوطلبانه انتخاب شده و سپس، بهصورت تصادفی در ۲ گروه کنترل (۳۰ نفر) و تجربی (۳۰ نفر) قرار گرفتند. گروه تجربی در یک برنامۀ تمرین هوازی بهمدت ۱۲ هفته و هر هفته ۳ جلسه با شدت ۸۵-۶۰% ضربان قلب ذخیرۀ بیشینه به تمرین پرداختند. درحالیکه گروه کنترل در طول این دوره در هیچ برنامۀ فعالیت بدنی منظمی شرکت نکردند. نمونۀ ادرار برای اندازهگیری سطوح کاتکولامینها و اوج اکسیژن مصرفی با استفاده از دستگاه گازآنالایزور بر روی نوارگردان برای اندازهگیری آمادگی قلبی تنفسی، قبل و بعد از ۱۲ هفته برنامۀ تمرینی اجرا گردید. بعد از ۱۲ هفته برنامۀ تمرین هوازی، افزایش معناداری در اوج اکسیژن مصرفی و کاهش معناداری در ضربان قلب استراحت و سطوح اپی نفرین در گروه تجربی در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد (p<0.05). علیرغم کاهش معنادار سطوح نوراپی نفرین در گروه تجربی (p<0.001)، تفاوت معناداری در سطوح نوراپی نفرین بین گروهها پس از ۱۲ هفته تمرین هوازی مشاهده نشد (p<0.05). یافتههای پژوهش حاضر نشان داد که یک برنامۀ ۱۲ هفتهای تمرین هوازی ممکن است در بهبود سطوح کاتکولامینها، به ویژه اپی نفرین و آمادگی قلبی تنفسی کودکان مبتلا به اختلال بیشفعالی و کمتوجهی مؤثر باشد.
کلیدواژگان
آمادگی قلبی تنفسی؛ کاتکولامینها؛ کودکان بیشفعال؛ تمرین هوازی.