Abas Ranjbari 1 0000-0001-6327-0416
, Khalid Mohammadzadeh Salamat 2
, Samad Akbarzadeh 3
, Gholamreza Khamisipour 4
۱- دانشجوی دکتری، دانشکده علوم انسانی، گروه فیزیولوژی ورزش، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، سنندج، ایران.
۲- استادیار، دانشکده علوم انسانی، گروه فیزیولوژی ورزش، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، سنندج، ایران.
۳- استاد، گروه بیوشیمی،دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، بوشهر، ایران.
۴- استادیار، دانشکده پیراپزشکی، گروه خون شناسی آزمایشگاهی و بانک خون ، دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، بوشهر، ایران
مجله دانش و تندرستی
چکیده
مقدمه: اثرات ضد دیابتی گیاه گزنه و فعالیتهای ورزشی اثبات شده است؛ اما اثرات همزمان این دو نوع روش درمانی در بیماران دیابتی با سوال مواجه است، لذا هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر عصاره گیاه گزنه و تمرین استقامتی بر غلظت پروتئین واکنشی-C (CRP)، گلوکز، وزن و تغییرات بافتهای پانکراس،کبد وقلب رت های دیابتی بود.
مواد و روشها: در یک مطالعه تجربی هفتاد سر موش صحرایی نژاد ویستار (وزن ۵۲/۱۸±۳۵/۲۲۷ گرم) بصورت کاملاً تصادفی در هفت گروه برابر شامل: ۱-کنترل سالم ۲-کنترل دیابتی ۳- دیابتی همراه با عصاره گزنه ۴- دیابتی همراه با مِتفورمین ۵- دیابتی همراه با تمرین ۶- دیابتی همراه با گزنه+تمرین ۷- دیابتی همراه با مِتفورمین +تمرین تقسیم شدند. دیابت باتزریق داخل صفاقی استرپتوزتوسین (STZ) در گروههای دیابتی و درمانی به غیر از گروه کنترل سالم، القاء شد. تمرین شنا به مدت چهارهفته، و هر هفته ۵ روز، در داخل استخر مخصوص انجام گردید. درپایان دوره تیمار، موش ها بیهوش شده و نمونه خون جهت اندازه گیری گلوکز و CRP و همچنین نمونه بافتهاي پانکراس، کبد و قلب جهت مطالعات هیستوپاتولوژی جمع آوری گردید. اطلاعات بدست آمده از گروه ها با روش آماری تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی بونفرونی در سطح خطای ۰۵/۰ مقایسه گردید.
نتایج: پس از دوره تیمار ، غلظت گلوکز گروههای تیمار در مقایسه با گروه کنترل دیابتی کاهش معناداری داشت، که بیشترین کاهش در گروه های گزنه + تمرین و گروه متفورمین دیده شد (P<0.001). همچنینCRP تنها در گروه گزنه + تمرین نسبت به گروه کنترل دیابتی تفاوت معناداری داشت (P<0.05). تصاویر میکروسکوپ نوری حاکی از آسیب کمتر و بهبود بافت های کبد، پانکراس و قلب گروه های تیمار، بویژه گروه گزنه + تمرین بود.
نتیجهگیری: نتایج نشان داد که مصرف عصاره آبی گیاه گزنه و تمرین ورزشی باعث کاهش گلوکز و التهاب و نیز کاهش آسیب های بافتی موش های دیابتی میشود.
واژه های کلیدی
دیابت، التهاب، تمرین هوازی ، عصاره آبی گیاه گزنه