خانم مطهره مختارزاده *، دکتر روح اله رنجبر، دکتر نسترن مجدی نسب
کارشناس ارشد دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
مجله پزشکی ارومیه
پیشزمینه و هدف: شواهد نشاندهنده اثر تمرین ورزشی بر عملکرد و کیفیت زندگی افراد مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس (MS) هستند. همچنین به نظر میرسد که MS با عملکرد نامناسب سیستم ایمنی و التهاب مزمن همراه است اما پاسخ و سازگاری سایتوکینها به تمرین ورزشی بهطور کامل مطالعه نشده است. بنابراین مطالعه حاضر جهت بررسی اثر حاد و مزمن تمرین تناوبی بالا و پایینتنه بر غلظت فاکتور نکروز تومور (TNFα) و لپتین در زنان مبتلا به MS طراحی شده است.
مواد و روش کار: ۱۰ زن مبتلا به MS و ۱۰ زن سالم جهت اجرای یک جلسه تمرین هوازی تناوبی، در پژوهش حاضر شرکت کردند (طرح حاد). نمونه خونی، قبل، بلافاصله و یک ساعت بعد از اجرای تمرین ورزشی جهت ارزیابی سطوح TNFα و لپتین از آنها اخذ شد. همچنین ۲۰ زن مبتلا به MS بهطور تصادفی در دو گروه شامل گروه کنترل بدون دریافت مداخله و گروه تمرین که هشت هفته تمرین هوازی تناوبی بالا و پایینتنه را انجام میداد، تقسیم شدند (طرح مزمن). قبل و بعد از دوره تمرینی، نمونه خونی جهت ارزیابی سطوح TNFα و لپتین اخذ شد.
یافتهها: سطوح TNFα در پاسخ به تمرین ورزشی در دو گروه MS و سالم مشابه بود (۰۵/۰<P). برای لپتین، هر دو گروه کاهش معنیداری را یک ساعت پس تمرین ورزشی نشان دادند (۰۵/۰>P). علاوه بر این، نتایج برگرفته از دوره تمرینی نشان دادند که سطوح لپتین و TNFα بهطور معنیداری کاهش داشتند (۰۵/۰>P). درنهایت، ارتباط مثبت و معنیداری بین تغییرات لپتین با شاخص توده بدن (۶۹/۰=r) و درصد چربی بدن (۶۳/۰=r) مشاهده شد.
بحث و نتیجهگیری: نتایج ما نشان میدهند که تمرین هوازی تناوبی میتواند یک استراتژی برای تعدیل سیستم ایمنی حداقل از طریق تأثیر بر سطوح سایتوکینهای التهابی باشد. علاوه بر این به نظر میرسد که تمرین ورزشی بهصورت حاد تأثیری بر پاسخ حاد التهابی سایتوکینها در مبتلایان به MS نسبت به افراد سالم ندارد
واژههای کلیدی: مالتیپل اسکلروزیس، سایتوکین، عامل نکروزتومور آلفا، لپتین