علی رجبی۱ ، علی اکبرنژاد* ۲، معرفت سیاهکوهیان۳ ، مرتضی یاری۴
۱- دکتری فیزیولوژی ورزشی، گروه تربیتبدنی و علوم ورزشی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
۲- دانشیار فیزیولوژی ورزشی، دانشکده تربیتبدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تهران، تهران، ایران ،
۳- استاد فیزیولوژی ورزشی، گروه تربیتبدنی و علوم ورزشی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
۴- کارشناس ارشد فیزیولوژی ورزشی، دانشکده تربیتبدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
مجله پزشکی گرگان
چکیده:
زمینه و هدف: کاهش حجم ریه، انسداد راههای هوایی، محدودیت جریان هوا، و افزایش فشارخون از عوامل خطرزای مرگومیر در بیماران مبتلابه دیابت نوع دو است. این مطالعه به منظور تعیین اثر تجویز مکمل زعفران و تمرین هوازی بر تغییرات فشارخون، عملکرد ریوی و شاخصهای اسپیرومتری زنان دارای اضافه وزن و چاق مبتلا به دیابت نوع دو انجام شد.
روش بررسی: در این مطالعه شبهتجربی ۴۸ زن دارای اضافه وزن و چاق مبتلا به دیابت نوع دو بهصورت غیرتصادفی در ۴ گروه ۱۲ نفری دارونما، زعفران، دارونما + تمرین هوازی و زعفران + تمرین هوازی قرار گرفتند. گروههای تمرین+زعفران و تمرین+دارونما تمرین هوازی را با شدت ۶۰ تا ۷۵ درصد ضربان قلب بیشینه (سه جلسه در هفته) به مدت هشت هفته اجرا کردند. دوز روزانه ۴۰۰ میلیگرم پودر سرگل زعفران (یکبار در روز) به مدت دو ماه استفاده شد. اندازهگیری متغیرها در مرحله پیشآزمون، ۴۸ ساعت و دو هفته پس از آخرین جلسه تمرینی انجام شد. متغیرهای مورد بررسی شامل عملکرد ریوی (VO2max، FVC، FEV1، FVC/FEV1، PEF، MVV)، فشارخون، تعداد نبض و تنفس در دقیقه و شاخصهای آنتروپومتری (وزن، نمایه توده بدنی و درصد چربی) بودند.
یافتهها: نتایج درونگروهی نشاندهنده افزایش آماری معنیدار متغیرهای عملکرد ریوی و نیز کاهش آماری معنیدار فشارخون سیستولی و شاخصهای آنتروپومتری در هر سه گروه زعفران به تنهایی، دارونما + تمرین هوازی و زعفران + تمرین هوازی بودند (P<0.05). بااینحال نتایج بینگروهی نشاندهنده اختلاف آماری معنیدار در متغیرهای فوق بین گروه زعفران + تمرین هوازی با هریک از گروههای زعفران به تنهایی و دارونما + تمرین هوازی بودند (P<0.05). همچنین بیشترین اندازه اثر در گروه زعفران + تمرین هوازی مشاهده شد.
نتیجهگیری: ترکیب تمرین هوازی توأم با مصرف زعفران باعث بهبود مؤثرتری در افزایش حجمها و ظرفیتهای ریوی و نیز کاهش فشارخون در مقایسه با اثر هر یک بهتنهایی میگردد.
واژههای کلیدی: اسپیرومتری، فشارخون، تمرین هوازی، زعفران، زنان، اضافه وزن، چاقی، دیابت نوع دو