محمد حسين آخوندی, مهدي کارگرفرد
مقدمه: ميليونها ورزشکار مسلمان در سراسر جهان هر ساله در ماه رمضان روزه میگيرند. با اين حال، يافتههاي کمي در مورد اثرات روزهداري در ماه رمضان روي عملکرد ورزشي وجود دارد. هدف مطالعهی حاضر، بررسي تغييرات آمادگي قلبي- تنفسي، ترکيب بدنی و چربیهای خون افراد ورزشکار طي روزهداري در ماه رمضان به تمرينات ورزش هوازي متوسط تا شديد بود.
روشها: ۶۶ نفر از مردان ورزشکار سالم روزهدار و غير روزهدار از بين افراد ورزشکاران استقامتی شهرستان يزد به صورت هدفمند انتخاب شدند و سپس به صورت تصادفي در سه گروه روزهدار (۲۲ = n)، روزهدار و فعاليت ورزشي (۲۲ = n)، غير روزهدار (۲۲ = n) قرار گرفتند. سپس گروه روزهدار و فعاليت ورزشي، علاوه بر انجام اعمال روزهداري، فعاليت ورزشي را به مدت يک ماه (۱۲ جلسه، ۳ جلسه در هفته به مدت ۱۲۰ دقيقه با شدت ۸۵-۶۵ درصد اکسيژن مصرفي بيشينه) در طي ماه مبارک رمضان انجام ميدادند. در حالي که گروه روزهدار تنها روزهداري و گروه غير روزهدار فقط فعاليت ورزشي را به عنوان اثر مداخلهاي انجام ميدادند. وزن، شاخص تودهی بدنی، اکسيژن مصرفي بيشينه، قند خون، کلسترول تام، ليپوپروتئين کم چگال، ليپوپروتئين پر چگال و تری گليسريد آزمودنیها قبل و بعد از ماه رمضان اندازهگيری شد.
یافتهها: حداکثر اکسيژن مصرفي و ليپوپروتئين پر چگال ورزشکاران روزهدار همراه با فعاليت ورزشي در مقايسه با قبل از رمضان افزايش معنیداری پيدا کرد؛ در حالی که کلسترول تام و گلوکز کاهش يافت. همچنين، نتايج حاصل از اندازههاي تکراري، هيچ تغيير معنیداری بين ميانگين متغيرهاي ترکيب بدنی و چربیهای خون گروههاي ورزشکاران را نشان نداد. همچنين، بين ميانگين اکسيژن مصرفي بيشينهی گروههای ورزشکاران، تفاوت معنیداری مشاهده شد.
نتیجهگیری: ترکيب فعاليت ورزشي و روزهداري در ماه مبارک رمضان هيچ اثر معکوسي در عملکرد ورزشي افرادی که تمرين زير بيشينه را انجام میدهند، ايجاد نميکند. همچنين، روزهداری همراه فعاليت ورزشي با افزايش در حداکثر اکسيژن مصرفی، ليپوپروتئين با چگالی بالا و بهبود کلسترول تام و گلوکز خون در ورزشکاران روزه دار همراه است.
واژگان کلیدی: روزهداری در ماه رمضان، حداکثر اکسيژن مصرفي، گلوکز، چربيهاي خون، ورزشکار