اثر تمرين قدرتی بر سطوح سرمی آديپونکتين، تستوسترون و کورتيزول در مردان لاغر کم‌تحرک

فتاح مرادی، سوران امينی‌اقدم، جمال عبدی ، حسن متين همايی

زمينه و هدف: آديپونکتين، يک عامل حافظتی مهم در پاتوژنز سندروم متابوليکی و بيماری قلبی- عروقی به شمار می‌آيد و تستوسترون نيز در مردان، نقش ضدّ ديابتی دارد؛ کورتيزول نيز يک هورمون کاتابوليکی ضدّ استرس می‌باشد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر تمرين قدرتی بر سطوح سرمی آديپونکتين، تستوسترون و کورتيزول در مردان لاغر کم‌تحرک بود.

روش تحقيق: در يک مطالعه نيمه‌تجربی، مردان لاغر کم‌تحرک، به‌طور تصادفی در دو گروه تمرين قدرتی و گروه کنترل قرار گرفتند. پروتکل تمرين قدرتی شامل: دوازده هفته تمرين با وزنه (۳ جلسه تمرين در هفته، ده ايستگاه، ۳ ست، ۸- ۱۲ تکرار در هر ايستگاه، شدت ۶۰- ۸۰ درصد يک تکرار بيشينه، ميزان استراحت بين ست‌ها يک دقيقه و بين ايستگاه‌ها دو دقيقه، مدت زمان تمرين اصلی حدود ۶۰ دقيقه) بود. تجزيه و تحليل داده‌ها، با به‌کارگيری نرم‌افزار آماری SPSS (ويرايش ۱۶) و به کمک آزمون‌های آماری تی‌همبسته و تی‌مستقل، در سطح معنی‌داری ۰۵/۰>P انجام شد.

يافته‌ها: در گروه تمرين (۹ نفر، ۶/۳±۹/۲۰ سال، ۳/۴±۱/۶۰ کيلوگرم، ۲/۲±۷/۱۸ درصد چربی، ۱/۲±۴/۱۸ کيلوگرم بر متر مربع)، وزن، نمايه توده بدن و حداکثر اکسيژن مصرفی افزايش يافت (به ترتيب: ۰۲۰/۰=P، ۰۱۱/۰=P، ۰۴۲/۰=P)، اما تغيير معنی‌داری در مورد درصد چربی بدن مشاهده نشد (۲۴۴/۰=P)؛ همچنين تمرين، تأثير معنی‌داری بر غلظت آديپونکتين (۹/۱±۱/۱۴ در مقابل ۵/۲±۷/۱۳ ميکروگرم بر ميلی‌ليتر) و کورتيزول سرم (۳/۴۵±۴/۱۶۶ در مقابل ۶/۵۱±۲/۱۵۹ نانوگرم بر ميلی‌ليتر) نداشت (به ترتيب: ۲۷۸/۰=P و ۳۷۷/۰=P)، اما غلظت تستوسترون سرم (۷/۱±۹/۶ در مقابل ۹/۱±۱/۸ نانوگرم بر ميلی‌ليتر) افزايش يافت (۰۲۵/۰=P). در گروه کنترل (۱۰ نفر، ۲/۳±۵/۲۱ سال، ۲/۴±۵/۶۱ کيلوگرم، ۷/۲±۵/۱۹ درصد چربی، ۳/۲±۴/۱۸ کيلوگرم بر متر مربع)، هيچ‌کدام از متغيرهای اندازه‌گيری‌شده، تغيير معنی‌داری نشان ندادند (۰۵/۰