مینو باسامی ۱؛ سجاد احمدی زاد۲؛ سایه هاتفی۳
۱٫استادیار، دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه علامه طباطبائی، عضو هسته پزوهشی فیزیولوژی تندرستی و فعالیت بندی، تهران، ایران
۲٫دانشیار، گروه فیزیولوژی ورزش، دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران۳
۳کارشناسارشد، فیزیولوژی ورزش، دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
مجله علوم زیستی ورزشی
چکیده
هدف این تحقیق مقایسۀ تأثیر فعالیت تناوبی بالاتنه و پایینتنه بر سوختوساز چربی در افراد چاق بود. ۱۲ زن چاق (شاخص تودۀ بدن ۵/۵±۱/۳۱ کیلوگرم\مترمربع، سن ۰۸/۷ ± ۹/۳۲ سال) بهطور داوطلبانه در این تحقیق شرکت کردند. آزمودنیها یک جلسه فعالیت تناوبی را روی دوچرخۀ کارسنج و در جلسهای دیگر روی کارسنج دستی با فاصلۀ یک هفته، ۲ دقیقه فعالیت با ۸۵% حداکثر اکسیژن مصرفی همراه با ۴ دقیقه استراحت فعال با ۴۵% حداکثر اکسیژن مصرفی به مدت ۳۰ دقیقه انجام دادند. قبل و بلافاصله پس از فعالیت دو نمونۀ خونی گرفته شد. مقدار اکسیژن مصرفی و دیاکسید کربن تولیدی برای محاسبۀ اکسیداسیون چربی اندازهگیری شد. پس از فعالیت تناوبی غلظت گلیسرول بهطور معناداری افزایش یافت (۰۵/۰P<)، اما بین فعالیت تناوبی بالاتنه و پایینتنه تفاوت معناداری مشاهده نشد (۰۵/۰P>). اسید چرب غیراستریفیه پس از فعالیت تناوبی بالاتنه کاهش و پس از فعالیت تناوبی پایینتنه افزایش یافت (۰۵/۰P<). اکسیداسیون چربی مجموع وهلههای فعالیت در جلسۀ پایینتنه بهطور معناداری بیشتر از فعالیت بالاتنه بود (۰۵/۰P<)، اما تفاوت معناداری در اکسیداسیون چربی ستها و مجموع آنها بین دو جلسه فعالیت مشاهده نشد (۰۵/۰P>). براساس یافتههای تحقیق حاضر لیپولیز در پی فعالیت تناوبی در زنان چاق افزایش مییابد و فعالیت تناوبی پایینتنه بیشتر از فعالیت تناوبی بالاتنه در سوخت چربی مؤثرتر است. بر این اساس به افراد توصیه میشود تا برای افزایش سوخت چربی بر فعالیتهای ورزشی پایینتنه تمرکز کنند.
کلیدواژهها
اکسیداسیون چربی فعالیت بالاتنه؛ فعالیت پایینتنه؛ فعالیت تناوبی؛ لیپولیز