۱زهره جلالی ؛ ۲ولی الله دبیدی روشن
التهاب مزمن بهعنوان بخش جداییناپذیر بیماریهای قلبی – عروقی و پرفشارخونی با بد عمل کردن اندوتلیال همراه است.هدف از این پژوهش، بررسی اثر تمرینات استقامتی و مکمل گالبانوم بر شاخصهای مرتبط با عملکرد عروقی شامل سلکتین اندوتلیال (E-Selectin) و مهارکنندۀ آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE-I) بهعنوان عوامل التهابی و انقباضی عروق و نیتریکاکساید (NO) بهعنوان عامل اتساع عروقی در پرفشارخونی مزمن ناشی از القای نیترو ال- آرژنین متیل استر (L-NAME) در موشهای نر نژاد ویستار بود. ۴۸سر موش نر نژاد ویستار بهطور تصادفی به شش گروه پایه، شم، L-NAME، تمرین استقامتی، گالبانوم و تمرین+گالبانوم تقسیم شدند. گروههای۳ تا ۶ پنج جلسه در هفته و به مدت هشت هفته، ١۰ میلیگرم/کیلوگرم محلول L-NAME را بهصورت زیر صفاقی دریافت کردند. همچنین به گروه ۲، با شرایط مشابه سالین تزریق شد. گروههای۴ و ۶ پروتکل تمرین دویدن استقامتی را روی نوارگردان با سرعت١٥ تا ٢۰ متر در دقیقه و به مدت ٢٥ تا ۶٤ دقیقه ٥ جلسه در هفته به مدت ۸ هفته اجرا کردند. گروههای ۵ و ۶، ۹۰میلیگرم/کیلوگرم محلول گالبانوم را ۵ جلسه در هفته بهصورت گاواژ به مدت ۸ هفته دریافت کردند. تزریق L-NAME به پرفشارخونی منجر شد که از طریق کاهش معنادار ACE-I )00/0>P) مشخص شد. بهعلاوه، پرفشارخونی با افزایشE-Selectin و کاهشNO همراه بود. اجرای پروتکلهای تمرین موجب کاهش معنادار E-Selectin )00/0>P) و افزایش معنادار NO (04/0>P) در گروه۴ و مصرف گیاه گالبانوم نیز موجب کاهش معنادار E-Selectin )00/0>P) در گروه۵ و ترکیب تمرین و گالبانوم سبب کاهش معنادارE-Selectin )00/0>P) و افزایش معنادارNO (03/0>P) در گروه۶ نسبت به گروه L-NAME در سطح معناداری ۰۵/۰P≤ شد. پرفشارخونی مزمن با بدعمل کردن اندوتلیال همراه است و بهکارگیری راهبردهای غیردارویی مانند تمرین استقامتی و مکمل آنتیاکسیدانی گالبانوم احتمالا با بهبود عملکرد اندوتلیال عروقی موجب کنترل پرفشارخونی میشود.
کلیدواژگان: آنتیاکسیدان؛ پرفشارخونی؛ تمرین استقامتی؛ عملکرد عروقی؛ نیتریکاکساید